Stasiun Tasikmalaya
Stasiun Tasikmalaya
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Tampak depan Stasiun Tasikmalaya, 2019 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nama lain | Stasiun Tasik | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lokasi | Jalan Stasiun Tasikmalaya No. 8 Lengkongsari, Tawang, Tasikmalaya, Jawa Barat 46111 Indonesia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Koordinat | 7°19′20″S 108°13′25″E / 7.3222178°S 108.2237327°EKoordinat: 7°19′20″S 108°13′25″E / 7.3222178°S 108.2237327°E | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ketinggian | +349 m | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pengelola | Kereta Api Indonesia Daerah Operasi II Bandung | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Letak dari pangkal | km 270+193 lintas Bogor–Bandung– Banjar–Kutoarjo–Yogyakarta[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jumlah peron | 3 (satu peron sisi dan dua peron pulau yang sama-sama agak rendah) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jumlah jalur | 7 (jalur 2: sepur lurus) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Informasi lain | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kode stasiun |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Klasifikasi | Besar tipe C[2] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sejarah | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dibuka | 16 September 1893 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Layanan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Argo Wilis, Turangga, Malabar, Mutiara Selatan, Lodaya, Pangandaran, Kahuripan, Pasundan (reguler & tambahan), Kutojaya Selatan, Serayu, dan Parcel ONS Selatan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fasilitas dan teknis | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tipe persinyalan | Elektrik tipe Westinghouse Rail Systems' Train Radio and Advanced Control (Westrace)[3] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pemesanan tiket | Sistem tiket daring; melayani pemesanan langsung dan pengubahan/pembatalan keberangkatan di loket. Terdapat fasilitas ala bandara berupa check-in mandiri untuk pencetakan boarding pass. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lokasi pada peta | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
  Stasiun Tasikmalaya Lokasi di Indonesia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Stasiun Tasikmalaya (TSM) adalah stasiun kereta api kelas besar tipe C yang terletak di Lengkongsari, Tawang, Kota Tasikmalaya. Stasiun yang terletak pada ketinggian +349 meter ini termasuk dalam Daerah Operasi II Bandung. Semua kereta api yang melewati jalur Kroya–Bandung pasti berhenti di stasiun ini.
Sejarah[sunting | sunting sumber]
Staatsspoorwegen terus menanamkan pengaruhnya di Bumi Parahyangan sepanjang dekade 1890-an. Jalur kereta api lintas Padalarang–Yogyakarta dibangun untuk memperlancar transportasi masyarakat—memiliki karakteristik jalur berkelok-kelok melewati pegunungan dengan medan yang ekstrem. Pada 16 September 1893, jalur kereta api ruas Cibatu–Tasikmalaya selesai dibangun, dan dilanjutkan dengan pembangunan jalur kereta api menuju Banjar yang selesai pada 1 November 1894.[4][5]
Dari stasiun ini pernah dibangun percabangan menuju Singaparna yang diresmikan pada tanggal 1 Juli 1911, tetapi saat ini sudah tidak aktif.[6]
Bangunan dan tata letak[sunting | sunting sumber]
Stasiun ini memiliki tujuh jalur kereta api dengan jalur 2 merupakan sepur lurus dan menggunakan sistem persinyalan elektrik produksi Westinghouse Rail Systems.[3]
Tampak depan bangunan utama stasiun ini sangat berbeda dengan bangunan stasiun khas Staatspoorwegen lainnya—kemungkinan sudah mengalami pengembangan—yaitu adanya elemen atap pelana dengan tambahan atap tumpang tiga terbuat dari kayu.[7]
Layanan kereta api[sunting | sunting sumber]
Penumpang[sunting | sunting sumber]
Kelas eksekutif[sunting | sunting sumber]
Kelas campuran[sunting | sunting sumber]
- Malabar, tujuan Bandung dan tujuan Malang (eksekutif-bisnis-ekonomi)
- Mutiara Selatan, tujuan Bandung dan tujuan Surabaya (eksekutif-ekonomi premium)
- Lodaya, tujuan Bandung dan tujuan Solo (eksekutif-ekonomi premium)
- Pangandaran, tujuan Jakarta via Bandung dan tujuan Banjar (eksekutif-ekonomi premium)
Kelas ekonomi[sunting | sunting sumber]
- Kahuripan, tujuan Bandung dan tujuan Blitar
- Pasundan (reguler & tambahan), tujuan Bandung dan tujuan Surabaya
- Kutojaya Selatan, tujuan Bandung dan tujuan Kutoarjo
- Serayu, tujuan Jakarta via Bandung-Purwakarta dan tujuan Kroya bersambung Purwokerto
Barang[sunting | sunting sumber]
Parcel ONS Selatan, tujuan Surabaya via Yogyakarta-Madiun-Jombang dan tujuan Bandung
Jadwal kereta api[sunting | sunting sumber]
Berikut ini adalah jadwal kereta api penumpang yang berhenti di Stasiun Tasikmalaya per 6 Mei 2021 (revisi Gapeka 2021).
- KA Reguler
| No. KA | KA | Tujuan | Kelas | Tiba | Berangkat |
|---|---|---|---|---|---|
| 157 | Lodaya | Bandung Hall (BD) | Eksekutif & Ekonomi Premium | 00.44 | 00.51 |
| 312 | Kutojaya Selatan | Kutoarjo (KTA) | Ekonomi | 00.49 | 00.53 |
| 284 | Kahuripan | Blitar (BL) | 02.01 | 02.04 | |
| 306/307 | Serayu | Kroya (KYA) bersambung Purwokerto (PWT) | 02.43 | 02.55 | |
| 79 | Turangga | Bandung Hall (BD) | Eksekutif | 02.54 | 02.57 |
| 283 | Kahuripan | Bandung Kiaracondong (KAC) | Ekonomi | 03.24 | 03.27 |
| 119 | Malabar | Bandung Hall (BD) | Eksekutif, Bisnis, & Ekonomi | 04.10 | 04.13 |
| 131 | Mutiara Selatan | Eksekutif & Ekonomi Premium | 05.00 | 05.03 | |
| 160F | Lodaya | Solo Balapan (SLO) | 09.49 | 09.52 | |
| 304/301 | Serayu | Jakarta Pasar Senen (PSE) | Ekonomi | 10.16 | 10.25 |
| 6 | Argo Wilis | Surabaya Gubeng (SGU) | Eksekutif | 10.47 | 10.50 |
| 286 | Pasundan | Ekonomi | 12.56 | 13.00 | |
| 159F | Lodaya | Bandung Hall (BD) | Eksekutif & Ekonomi Premium | 13.20 | 13.23 |
| 174F | Pangandaran | Banjar (BJR) | 13.55 | 14.05 | |
| 311 | Kutojaya Selatan | Bandung Kiaracondong (KAC) | Ekonomi | 14.32 | 14.35 |
| 5 | Argo Wilis | Bandung Hall (BD) | Eksekutif | 15.03 | 15.06 |
| 285 | Pasundan | Bandung Kiaracondong (KAC) | Ekonomi | 16.20 | 16.23 |
| 302/303 | Serayu | Kroya (KYA) bersambung Purwokerto (PWT) | 16.42 | 16.47 | |
| 173F | Pangandaran | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Ekonomi Premium | 17.11 | 17.14 |
| 308/305 | Serayu | Jakarta Pasar Senen (PSE) | Ekonomi | 19.54 | 20.02 |
| 120 | Malabar | Malang Kotabaru (ML) | Eksekutif, Bisnis, & Ekonomi | 20.01 | 20.04 |
| 80 | Turangga | Surabaya Gubeng (SGU) | Eksekutif | 20.57 | 21.00 |
| 158 | Lodaya | Solo Balapan (SLO) | Eksekutif & Ekonomi Premium | 21.51 | 21.54 |
| 132 | Mutiara Selatan | Surabaya Gubeng (SGU) | 23.13 | 23.16 |
- KA Tambahan (beroperasi pada masa lebaran dan natal-tahun baru; terkadang juga pada hari libur nasional atau akhir pekan tertentu)
| No. KA | KA | Tujuan | Kelas | Tiba | Berangkat |
|---|---|---|---|---|---|
| 7038A | Pasundan Tambahan | Surabaya Gubeng (SGU) | Ekonomi | 11.48 | 11.55 |
| 7037A | Bandung Kiaracondong (KAC) | 17.59 | 18.03 |
Galeri[sunting | sunting sumber]
Lokomotif uap SS10 11 atau C53 11 saat berhenti di Stasiun Tasikmalaya, 1938
Suasana Stasiun Tasikmalaya pada 1940
Tampak depan Stasiun Tasikmalaya, 2018
Kereta api Kutojaya Selatan saat berhenti di Stasiun Tasikmalaya, 2012
Kereta api Lodaya saat memasuki Stasiun Tasikmalaya, 2018
Kereta api Pasundan saat berhenti di Stasiun Tasikmalaya, 2018
Kereta api Serayu saat memasuki Stasiun Tasikmalaya, 2018
Peron Stasiun Tasikmalaya, 2019
Referensi[sunting | sunting sumber]
- ^ Subdit Jalan Rel dan Jembatan (2004). Buku Jarak Antarstasiun dan Perhentian. Bandung: PT Kereta Api (Persero).
- ^ Buku Informasi Direktorat Jenderal Perkeretaapian 2014 (PDF). Jakarta: Direktorat Jenderal Perkeretaapian, Kementerian Perhubungan Indonesia. Diarsipkan dari versi asli (PDF) tanggal 1 Januari 2020.
- ^ a b Susanti, D.M. (Januari 2008). Kajian atas Pengelolaan Pengetahuan dalam Pengoperasian Teknologi Persinyalan Kereta Api (Studi Kasus Daop 2 Bandung) (S2). Program Magister Studi Pembangunan, Sekolah Arsitektur, Pengembangan, dan Perencanaan Kebijakan, Institut Teknologi Bandung.
- ^ Nusantara., Tim Telaga Bakti; Indonesia., Asosiasi Perkeretaapian (1997). Sejarah perkeretaapian Indonesia (edisi ke-Cet. 1). Bandung: Angkasa. ISBN 9796651688. OCLC 38139980.
- ^ Staatsspoorwegen (1920–1931). Verslag der Staatsspoor-en-Tramwegen in Nederlandsch-Indië 1920-1931. Batavia: Burgerlijke Openbare Werken.
- ^ Reitsma, S. A. (1912). De wegen in de Preanger. G. Kolff.
- ^ Dewi (21 April 2015). "Stasiun Kereta Api Kota Tasikmalaya". BPCB Banten. Direktorat Jenderal Kebudayaan, Kemendikbud RI. Diakses tanggal 9 Februari 2019.
Pranala luar[sunting | sunting sumber]
(Indonesia) Situs web resmi KAI dan jadwal kereta api
| Stasiun sebelumnya |  Lintas Kereta Api Indonesia
|
Stasiun berikutnya | ||
|---|---|---|---|---|
| Indihiang ke arah Padalarang
|
Padalarang–Kasugihan | Awipari ke arah Kasugihan
| ||
| Terminus | Tasikmalaya–Singaparna | Tasikmalaya Alun-alun ke arah Singaparna
| ||
