Divisi Satu Liga Indonesia 2003

Dari Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas
Divisi Satu Liga Indonesia
Musim2003
TanggalApril – 18 Oktober 2003
JuaraPersebaya Surabaya
PromosiPersebaya Surabaya
PSMS Medan
Persela Lamongan
DegradasiPersedikab Kediri
Perserang Serang
Persibo Bojonegoro
Persikab Bandung
Persma Manado
PSBL Bandar Lampung
PSJS Jakarta Selatan
Putra Samarinda
2002
2004

Divisi Satu Liga Indonesia 2003 (disingkat Divisi Satu Ligina 2003) adalah edisi ke-9 Divisi Satu Liga Indonesia sebagai liga tingkat kedua dibawah Divisi Utama Liga Indonesia. Klub yang berpartisipasi sebanyak 26 yang dibagi 4 grup. Persebaya Surabaya berhasil menjadi juara pada edisi ini setelah unggul defisit gol +12 dari PSMS Medan (+9) yang secara poin sama-sama mengumpulkan 27 poin pada babak final 8 besar di tabel peringkat.

Klub peserta[sunting | sunting sumber]

Pertandingan[sunting | sunting sumber]

Putaran pertama[sunting | sunting sumber]

Total 26 klub berpartisipasi dalam musim ini, dan mereka dibagi ke dalam 4 grup.

Grup A[sunting | sunting sumber]

Pos Tim Main M S K MG KG SG Poin Kualifikasi
1 PSMS Medan (H, Q) 12 8 1 3 14 11 +3 25 Lolos ke babak 8 besar
2 Persiraja Banda Aceh (Q) 12 5 7 0 16 5 +11 22
3 PSSB Bireuen 12 4 5 3 14 8 +6 17
4 Persikad Depok (H) 12 5 2 5 14 10 +4 17
5 PSBL Langsa 12 4 5 3 12 8 +4 17
6 Perserang Serang (R) 12 5 2 5 12 12 0 17 Degradasi
7 PSBL Bandar Lampung (R) 12 0 0 12 3 31 −28 0
Sumber: RSSSF
(H) Tuan rumah; (Q) Terkualifikasi ke babak dimaksud; (R) Degradasi.

13 Juni 2003 (2003-06-13)
Persikad Depok 0–0 PSBL Langsa

14 Juni 2003 (2003-06-14)
Persiraja Banda Aceh 3–1 PSMS Medan

14 Juni 2003 (2003-06-14)
PSSB Bireuen 1–0 PSBL Bandar Lampung

15 Juni 2003 (2003-06-15)
Perserang Serang 0–1 PSBL Langsa

15 Juni 2003 (2003-06-15)
Persikad Depok 3–1 PSBL Bandar Lampung

Grup B[sunting | sunting sumber]

Pos Tim Main M S K MG KG SG Poin Kualifikasi
1 Persela Lamongan (Q) 10 8 0 2 23 4 +19 24 Lolos ke babak 8 besar
2 Persijap Jepara (Q) 10 5 2 3 17 13 +4 17
3 Persema Malang 10 3 5 2 17 12 +5 14
4 Persekaba Badung 10 4 2 4 13 16 −3 14
5 Persibo Bojonegoro (R) 10 4 1 5 11 12 −1 13 Degradasi
6 Persikab Bandung (R) 10 1 0 9 2 26 −24 3
Sumber: RSSSF
(Q) Terkualifikasi ke babak dimaksud; (R) Degradasi.

17 Mei 2003 (2003-05-17)
Persekaba Badung 1–1 Persema Malang

18 Juni 2003 (2003-06-18)
Persibo Bojonegoro 0–1 Persela Lamongan

22 Juni 2003 (2003-06-22)
Persijap Jepara vs. Persema Malang

29 Juni 2003 (2003-06-29)
Persekaba Badung 2–1 Persela Lamongan

29 Juni 2003 (2003-06-29)
Persibo Bojonegoro 3–1 Persijap Jepara

29 Juni 2003 (2003-06-29)
Persikab Bandung 1–6 Persema Malang

6 Juli 2003 (2003-07-06)
Persijap Jepara 4–0 Persikab Bandung

6 Juli 2003 (2003-07-06)
Persela Lamongan 5–0 Persibo Bojonegoro

6 Juli 2003 (2003-07-06)
Persema Malang 1–1 Persekaba Badung

Grup C[sunting | sunting sumber]

Pos Tim Main M S K MG KG SG Poin Kualifikasi
1 PSIM Yogyakarta (Q) 10 6 2 2 15 7 +8 20 Lolos ke babak 8 besar
2 Persebaya Surabaya (Q) 10 5 2 3 12 7 +5 17
3 Persegi Gianyar 10 4 3 3 14 9 +5 15
4 Persid Jember 10 4 2 4 8 8 0 14
5 PSJS Jakarta Selatan (R) 10 4 1 5 10 16 −6 13 Degradasi
6 Persedikab Kediri (R) 10 1 2 7 7 19 −12 5
Sumber: RSSSF
(Q) Terkualifikasi ke babak dimaksud; (R) Degradasi.

27 April 2003 (2003-04-27)
Persebaya Surabaya vs. PSJS Jakarta Selatan

18 Mei 2003 (2003-05-18)
Persebaya Surabaya 1–2 PSIM Yogyakarta

18 Mei 2003 (2003-05-18)
Persid Jember vs. Persedikab Kediri

18 Mei 2003 (2003-05-18)
PSJS Jakarta Selatan vs. Persegi Gianyar

8 Juni 2003 (2003-06-08)
Persid Jember vs. PSIM Yogyakarta

11 Juni 2003 (2003-06-11)
PSJS Jakarta Selatan 2–0 Persebaya Surabaya

15 Juni 2003 (2003-06-15)
Persid Jember 1–0 Persebaya Surabaya

15 Juni 2003 (2003-06-15)
PSIM Yogyakarta 3–2 Persedikab Kediri

22 Juni 2003 (2003-06-22)
Persebaya Surabaya vs. Persedikab Kediri

29 Juni 2003 (2003-06-29)
Persedikab Kediri 3–1 PSJS Jakarta Selatan

30 Juni 2003 (2003-06-30)
Persebaya Surabaya 1–0 Persegi Gianyar

6 Juli 2003 (2003-07-06)
PSIM Yogyakarta 0–0 Persebaya Surabaya

6 Juli 2003 (2003-07-06)
Persedikab Kediri 1–1 Persid Jember

6 Juli 2003 (2003-07-06)
Persegi Gianyar 5–0 PSJS Jakarta Selatan

Grup D[sunting | sunting sumber]

Cristian Carrasco berdiri di dekat papan reklame yang menginformasikan Persim Maros sebagai tuan rumah Grup D Putaran II Divisi I Liga Indonesia 2003
Pos Tim Main M S K MG KG SG Poin Kualifikasi
1 Persim Maros (H, Q) 12 9 3 0 25 7 +18 30 Lolos ke babak 8 besar
2 Persiter Ternate (H, Q) 12 9 2 1 21 7 +14 29
3 Perseman Manokwari 12 5 5 2 15 11 +4 20
4 Persiba Balikpapan 12 4 4 4 15 17 −2 16
5 Persmin Minahasa 12 3 3 6 11 18 −7 12
6 Putra Samarinda (R) 12 1 2 9 4 15 −11 5 Degradasi
7 Persma Manado[a] (R) 12 1 1 10 7 23 −16 1
Sumber: RSSSF
(H) Tuan rumah; (Q) Terkualifikasi ke babak dimaksud; (R) Degradasi.
Catatan:
  1. ^ Persma Manado dikurangi 3 poin.

0 Juni 2003 (2003-06-00)
Persim Maros 3–0 Persiba Balikpapan

13 Juni 2003 (2003-06-13)
Persim Maros 1–0 Persma Manado

14 Juni 2003 (2003-06-14)
Persiba Balikpapan 1–3 Persiter Ternate

15 Juni 2003 (2003-06-15)
Perseman Manokwari 3–1 Persiter Ternate

Babak 8 besar[sunting | sunting sumber]

Pos Tim Main M S K MG KG SG Poin Kualifikasi
1 Persebaya Surabaya (C, P) 14 8 3 3 27 15 +12 27 Juara sekaligus Promosi ke Divisi Utama Liga Indonesia
2 PSMS Medan (P) 14 9 0 5 23 14 +9 27 Promosi ke Divisi Utama Liga Indonesia
3 Persela Lamongan 14 7 3 4 25 10 +15 24 Play-off Promosi ke Divisi Utama Liga Indonesia
4 PSIM Yogyakarta 14 7 1 6 21 26 −5 22
5 Persiraja Banda Aceh[a] 14 5 2 7 18 22 −4 17
6 Persiter Ternate 14 5 2 7 12 22 −10 17
7 Persim Maros[b] 14 4 3 7 20 25 −5 12
8 Persijap Jepara 14 3 2 9 11 23 −12 11
Sumber: RSSSF
(C) Juara; (P) Promosi.
Catatan:
  1. ^ Persiraja Banda Aceh memainkan semua laga kandangnya di Stadion Teladan, Kota Medan, Sumatera Utara karena faktor keamanan di Aceh pasca penerapan status Darurat Militer di Aceh.
  2. ^ Pertandingan lanjutan Persim Maros vs PSMS Medan pada tanggal 4 Oktober 2003 batal digelar, karena Persim Maros tidak hadir di lapangan. PSMS Medan dinyatakan menang WO dengan skor 3-1, dan Persim Maros dikurangi 3 poin.
Matchday 1

20 Juli 2003 (2003-07-20)
Persebaya Surabaya 3–1 Persiraja Banda Aceh

20 Juli 2003 (2003-07-20)
Persiter Ternate 2–1 PSIM Yogyakarta

20 Juli 2003 (2003-07-20)
Persim Maros 4–0 Persijap Jepara

21 Juli 2003 (2003-07-21)
PSMS Medan 2–1 Persela Lamongan

Matchday 2

27 Juli 2003 (2003-07-27)
Persiraja Banda Aceh 1–2 PSMS Medan

27 Juli 2003 (2003-07-27)
Persela Lamongan 0–0 Persebaya Surabaya

27 Juli 2003 (2003-07-27)
Persijap Jepara 1–0 Persiter Ternate

27 Juli 2003 (2003-07-27)
PSIM Yogyakarta 2–0 Persim Maros

Matchday 3

3 Agustus 2003 (2003-08-03)
Persebaya Surabaya 4–1 PSIM Yogyakarta

3 Agustus 2003 (2003-08-03)
Persim Maros 2–2 Persiraja Banda Aceh

3 Agustus 2003 (2003-08-03)
PSMS Medan 3–1 Persijap Jepara

4 Agustus 2003 (2003-08-04)
Persiter Ternate 0–1 Persela Lamongan

Matchday 4

9 Agustus 2003 (2003-08-09)
Persiraja Banda Aceh 2–0 Persijap Jepara

10 Agustus 2003 (2003-08-10)
Persela Lamongan 3–1 PSIM Yogyakarta

10 Agustus 2003 (2003-08-10)
PSMS Medan 3–0 Persiter Ternate

10 Agustus 2003 (2003-08-10)
Persebaya Surabaya 3–1 Persim Maros

Matchday 5

14 Agustus 2003 (2003-08-14)
Persijap Jepara 0–1 Persebaya Surabaya

14 Agustus 2003 (2003-08-14)
PSIM Yogyakarta 2–1 PSMS Medan

14 Agustus 2003 (2003-08-14)
Persim Maros 2–0 Persela Lamongan

14 Agustus 2003 (2003-08-14)
Persiraja Banda Aceh 0–0 Persiter Ternate

Matchday 6

20 Agustus 2003 (2003-08-20)
PSMS Medan 1–0 Persim Maros

20 Agustus 2003 (2003-08-20)
Persela Lamongan 1–1 Persijap Jepara

20 Agustus 2003 (2003-08-20)
Persiter Ternate 1–1 Persebaya Surabaya

21 Agustus 2003 (2003-08-21)
PSIM Yogyakarta 2–1 Persiraja Banda Aceh

Matchday 7

24 Agustus 2003 (2003-08-24)
Persebaya Surabaya 4–0 PSMS Medan

24 Agustus 2003 (2003-08-24)
Persiraja Banda Aceh 1–0 Persela Lamongan

24 Agustus 2003 (2003-08-24)
Persim Maros 1–0 Persiter Ternate

24 Agustus 2003 (2003-08-24)
Persijap Jepara 0–1 PSIM Yogyakarta

Matchday 8

31 Agustus 2003 (2003-08-31)
Persiraja Banda Aceh 2–0 Persebaya Surabaya

31 Agustus 2003 (2003-08-31)
PSIM Yogyakarta 3–0 Persiter Ternate

31 Agustus 2003 (2003-08-31)
Persijap Jepara 2–2 Persim Maros

31 Agustus 2003 (2003-08-31)
Persela Lamongan 1–0 PSMS Medan

Matchday 9

4 September 2003 (2003-09-04)
PSMS Medan 2–0 Persiraja Banda Aceh

4 September 2003 (2003-09-04)
Persebaya Surabaya 1–0 Persela Lamongan

4 September 2003 (2003-09-04)
Persiter Ternate 2–0 Persijap Jepara

4 September 2003 (2003-09-04)
Persim Maros 4–1 PSIM Yogyakarta

Matchday 10

10 September 2003 (2003-09-10)
Persijap Jepara 1–0 PSMS Medan

10 September 2003 (2003-09-10)
Persela Lamongan 3–0 Persiter Ternate

11 September 2003 (2003-09-11)
PSIM Yogyakarta 3–0 Persebaya Surabaya

11 September 2003 (2003-09-11)
Persiraja Banda Aceh 2–1 Persim Maros

Matchday 11

14 September 2003 (2003-09-14)
Persijap Jepara 2–0 Persiraja Banda Aceh

14 September 2003 (2003-09-14)
Persiter Ternate 2–1 PSMS Medan

15 September 2003 (2003-09-15)
PSIM Yogyakarta 2–2 Persela Lamongan

16 September 2003 (2003-09-16)
Persim Maros 1–1 Persebaya Surabaya
Pertandingan ini digelar di Kota Makassar sebagai sanksi laga usiran yang diterima oleh Persim Maros karena ulah suporternya saat menjamu PSIM Yogyakarta.

Matchday 12

21 September 2003 (2003-09-21)
Persebaya Surabaya 4–2 Persijap Jepara

21 September 2003 (2003-09-21)
PSMS Medan 3–0 PSIM Yogyakarta

21 September 2003 (2003-09-21)
Persela Lamongan 6–0 Persim Maros

21 September 2003 (2003-09-21)
Persiter Ternate 2–1 Persiraja Banda Aceh

Matchday 13

24 September 2003 (2003-09-24)
Persebaya Surabaya 5–1 Persiter Ternate

25 September 2003 (2003-09-25)
Persim Maros 1–0 PSMS Medan
Pertandingan dihentikan pada menit ke-61 dengan skor 1–0 karena PSMS Medan menolak melanjutkan pertandingan dengan alasan adanya lemparan benda-benda ke lapangan oleh suporter tuan rumah.

25 September 2003 (2003-09-25)
Persijap Jepara 0–1 Persela Lamongan

25 September 2003 (2003-09-25)
Persiraja Banda Aceh 5–0 PSIM Yogyakarta

4 Oktober 2003 (2003-10-04)
Persim Maros 1–3 PSMS Medan
Persim Maros dinyatakan kalah WO 1–3 dari PSMS Medan karena tak hadir di lapangan pertandingan.

Matchday 14

8 Oktober 2003 (2003-10-08)
PSMS Medan 2–0 Persebaya Surabaya

8 Oktober 2003 (2003-10-08)
Persela Lamongan 6–0 Persiraja Banda Aceh

8 Oktober 2003 (2003-10-08)
Persiter Ternate 2–1 Persim Maros

8 Oktober 2003 (2003-10-08)
PSIM Yogyakarta 2–1 Persijap Jepara

Play-off promosi/degradasi[sunting | sunting sumber]

Pada tabel klasemen akhir Divisi Utama Liga Indonesia 2003, Perseden Denpasar (peringkat 15) dan Persib Bandung (peringkat 16) masuk zona play-off degradasi sedangkan pada tabel klasemen akhir putaran final 8 besar Divisi Satu Liga Indonesia 2003, Persela Lamongan (peringkat 3) dan PSIM Yogyakarta (peringkat 4) masuk zona play-off promosi. Empat tim ini bersaing memperebutkan dua slot untuk berkompetisi di Divisi Utama Liga Indonesia 2004. Pertandingan play-off perebutan tempat di Divisi Utama digelar 14–18 Oktober 2003 di Stadion Manahan, Kota Solo. Format babak play-off dimainkan dengan sistem setengah kompetisi, dengan tiap hari dipertandingkan dua partai. Pertama dimulai pukul 16.00 WIB, dilanjutkan pertandingan kedua pukul 18.15 WIB. Seusai pertandingan tiap tim mendapat waktu istirahat sehari. Hasil play-off ini, Persela Lamongan berhasil lolos dengan selisih gol lebih banyak dari PSIM Yogyakarta sehingga Persela Lamongan mendapat tempat di posisi runner-up klasemen mendampingi Persib Bandung yang sudah memastikan menjadi juara klasemen.

Peserta[sunting | sunting sumber]

Klasemen[sunting | sunting sumber]

Pos Tim Main M S K MG KG SG Poin Kualifikasi
1 Persib Bandung (O) 3 2 1 0 6 4 +2 7 Bertahan di Divisi Utama Liga Indonesia
2 Persela Lamongan (O, P) 3 1 1 1 3 2 +1 4 Promosi ke Divisi Utama Liga Indonesia
3 PSIM Yogyakarta 3 1 1 1 1 1 0 4 Bertahan di Divisi Satu Liga Indonesia
4 Perseden Denpasar (R) 3 0 1 2 5 8 −3 1 Degradasi ke Divisi Satu Liga Indonesia
Sumber: RSSSF
(O) Pemenang play-off; (P) Promosi; (R) Degradasi.

Pertandingan[sunting | sunting sumber]

Matchday 1

14 Oktober 2003 (2003-10-14)
16.00 UTC+7
Perseden Denpasar 0–1 PSIM Yogyakarta

14 Oktober 2003 (2003-10-14)
18.15 UTC+7
Persib Bandung 1–0 Persela Lamongan
Laporan

Matchday 2

16 Oktober 2003 (2003-10-16)
16.00 UTC+7
Persib Bandung 1–0 PSIM Yogyakarta
  • Rodrigo Sanhueza Gol 58'

16 Oktober 2003 (2003-10-16)
18.15 UTC+7
Perseden Denpasar 1–3 Persela Lamongan
  • Gol 5', 18' Reonald Pieters
  • Gol 14' (pen.) Juan Duran

Matchday 3

18 Oktober 2003 (2003-10-18)
16.00 UTC+7
Persela Lamongan 0–0 PSIM Yogyakarta

18 Oktober 2003 (2003-10-18)
18.15 UTC+7
Persib Bandung 4–4 Perseden Denpasar

Statistik[sunting | sunting sumber]

Pencetak gol terbanyak[sunting | sunting sumber]

No. Pemain Tim Gol
1 Chili Cristian Carrasco Persim Maros 24
2 Indonesia Irwansyah Persiraja Banda Aceh 17
3 Liberia Joe Nagbe PSIM Yogyakarta 15
4 Chili Juan Duran Persela Lamongan 14
5 Serbia Dejan Antonić Persebaya Surabaya 9
6 Indonesia Quetly Alweni Persiter Ternate 8
Indonesia Heru Saptaji Persijap Jepara
Indonesia Agus Santiko Persekaba Badung
9 Indonesia Rahel Tuasalamony Persebaya Surabaya 7
Chili Ariel Marcelo Gutierrez Persijap Jepara
Indonesia Ikram Selang Persiter Ternate
Chili Javier Roca PSMS Medan
Chili Claudio Martínez PSMS Medan

[1]

Referensi[sunting | sunting sumber]

  1. ^ Karel Stokkermans dan RSSSF (22 Februari 2013). "Indonesia 2003". www.rsssf.org. Diakses tanggal 14 Januari 2024.