Muhammad Yasin Al-Fadani
![]() | Topik artikel ini mungkin tidak memenuhi kriteria kelayakan umum. |
}
![]() | Gaya atau nada penulisan artikel ini tidak mengikuti gaya dan nada penulisan ensiklopedis yang diberlakukan di Wikipedia. |
![]() | Gaya penulisan artikel atau bagian ini mengandung kata bersayap yang mengandung opini. Silakan lihat halaman pembicaraan. Lihat juga panduan menulis artikel yang lebih baik. |
Muhammad Yāsīn Al-Fādānī Al-Hasanī Al-Makkī محمد ياسين بن محمد عيسى الفاداني الحسني adalah seorang ulama pakar ilmu hadis, pendidik, dan ahli ilmu falak[1][2] keturunan Minangkabau.[2] Beliau bernama lengkap Abū Faydh ‘Alām Al-Dīn Muhammad Yāsīn bin Muhammad ‘Īsā[2] bin Ja'far Ash-Shādiq Al-Fādānī Al-Hasanī Al-Makkī Asy-Syāfi’ī. Ia dilahirkan pada 27 Sya’ban 1335 H/ 17 Juni 1915 M di Mekkah al-Mukarramah, sebuah kota mulia tepatnya di kawasan Misfalah. Syekh Yāsīn bergelar Musnid ad-Duniyā sebuah gelar yang sangat langka, karena dapat dikatakan bahwa tidak ada satu hadits pun, yang terdapat dalam kitab-kitab hadits, apapun derajat hadits tersebut, baik mutawatir, masyhur, shohih, hasan, dho'if, dan lain-lain yang beliau mempunya sanadnya yang bersambung (musalsalan muttashilan). Bahkan tidak ada satu kitabpun yang beredar di dunia, kecuali beliau memiliki sanadnya sampai ke penulis atau penyusun kitab tersebut.[3] Demikian keterangan dari Sayyid Abdullah Al-Ghumary dan Syekh Ali Jum'ah dari Al Azhar Mesir[4]. Sementara Sayyid Segaf bin Muhammad as-Segaf menjuluki beliau sebagai Suyutiyyu-Zamanihi. Ia dilahirkan dari orang tua Syaikh Muhammad ‘Isa Al-Fadani Al-Hasani dan Nyai Maimunah binti Abdullah Al-Fadani, keduanya keturunan Minangkabau.[5][6] Meskipun dikenal sebagai Al-Hasanī, keturunan Imam Hasan bin Abi Thalib, beliau juga memiliki sambungan nasab melalui Imam Husain bin Abi Thalib atau biasa dikenal sebagai Al-Husaini. Dengan demikian beliau sering juga disebut sebagai Al-Hasanain, karena bersambung nasab dari kedua putera Sayyidina Ali bin Abi Thalib krw.
Pendidikan
[sunting | sunting sumber]Awal pendidikan Syaikh Yasin ia mendapat pengajaran langsung dari ayahnya, mulai dari ilmu membaca Al-Qur’an, tauhid, fiqh, gramatika Arab, dan lain-lain. Berkat ibunya yang juga seorang penghafal Al-Qur’an (Haafizhah), beliau mampu menghafal Al-Qur’an dengan baik dan benar pada usia 8 tahun. Syekh Yasin al-Fadani selain menimba ilmu dari ayahnya sendiri, beliau juga belajar kepada pamannya, Syekh Mahmud Engku Hitam al-Fadani. Selanjutnya beliau mengenyam pendidikannya di Madrasah Ash-Shaulatiyyah al-Hindiyah, Mesir pada tahun 1346 H.
Namun, sekitar tahun 1353 H/1934, terjadi konflik yang menyangkut nasionalisme. Salah seorang guru Madrasah Shaulatiyah merobek surat kabar Melayu, dan itu dianggap melecehkan martabat Melayu sehingga Syekh Yasin Al-Fadani dan beberapa pelajar Nusantara lainnya memberikan perlawanan dengan cara pindah ke Madrasah Darul Ulum, sebuah madrasah yang didirikan oleh Sayyid Muhsin bin Ali Al-Musawa dan beberapa pemuka masayarakat Nusantara yang berada di Makkah kala itu. Sekitar 120 pelajar dari Indonesia yang pindah ke Madrasah Darul Ulum akhirnya jumlahnya bertambah. Syekh Yasin Al-Fadani adalah angkatan pertama di Darul Ulum dan di sanalah beliau menamatkan pendidikannya.[7]
Syekh Yasin Al-Fadani Al-Hasani telah berguru kepada Sayyid Muhsin Al-Musawwa, Syaikh Mukhtar Utsman Makhdum, Syaikh Abdullah Muhammad Niar, dan Syaikh Muhammad Hasan Al-Masysyath selama 6 tahun di Madrasah Shaulathiyyah.[8] Sedangkan di Madrasah Dar Al-‘Ulum, Syaikh Yasin belajar kepada Sayyid Muhsin Al-Musawwa, Syaikh Ibrahim Dawud Al-Fathani, Syaikh Muhammad Ali Al-Makki, Syaikh Zubair bin Ahmad Al-Filfulani, Syaikh Abdul Muhaimin Al-Lasemi, Syaikh Husein Ibnul Abdul Ghani Al-Falimbani, Syaikh Ahmad Al-Qishthi, dan lain-lain.[9]
Setelah Syekh Yasin didaulat sebagai pengurus Madrasah Darul Ulum, beliau aktif mengajar di sana dan juga di Masjidil Haram. Bidang yang diajarkan utamanya adalah ilmu hadis. Setiap bulan Ramadhan beliau selalu membaca dan mengijazahkan salah satu di antara Kutub al-Sittah kepada murid-muridnya, hal itu berlangsung selama kurang lebih 15 tahun.[10]
Semangat mengajarnya tidak surut, dan pada tahun 1362 H/1943 M Syekh yang berpegang teguh pada ajaran Ahlus Sunnah Wal Jama’ah ini mendirikan sebuah lembaga pendidikan, yaitu Madrasah Ibtidaiyah lil Banat yang merupakan lembaga khusus perempuan yang pertama kali didirikan di Arab Saudi.[11]
Aktivitas Ilmiah
[sunting | sunting sumber]
Setelah dinyatakan lulus dari Madrasah Dar Al-Ulum,[12] beliau diminta oleh masyayikh madrasah untuk mengajar dan menjadi mudir disana.[13] Di samping mengajar di Madrasah Dar al-Ulum, beliau juga aktif mengajar di Masjidil Haram. Majelis taklim beliau cukup dikenal dan diminati oleh penduduk Mekkah sehingga beliau harus membuka pelajaran tambahan di rumahnya. Di samping majelis taklim yang rutin dilakukan setiap hari, setiap bulan Ramadan beliau mengkhatamkan Kutub al-Sittah. Kajian ini senantiasa beliau tekuni hingga berjalan sampai 15 tahun lamanya. As-Sayyid Abdurrahman bin Muhammad bin Abdurrahman Al-Ahdal, menggugah Syair berisi pujian terhadap Syaikh Yasin Al-Fadani Al-Hasani;[14]
أنت في العلم والمعاني فريد # وبعقد الفخار أنت الوحيد
“Engkau tak ada taranya dalam ilmu dan hakekat, Dibangun orang kejayaan kaulah Satu-satunya yang jaya.”
Guru-guru
[sunting | sunting sumber]Beliau senantiasa tekun menimba ilmu meskipun beliau sudah menjadi seorang guru. Semasa kecil, Yasin menimba ilmu kepada ayahnya, Syekh Muhammad Isa al-Fadani (Padang), kemudian kepada pamannya, Syekh Mahmud al-Fadani. Dua orang inilah yang memiliki peran besar dalam mengarahkan keilmuan Syekh Yasin. Madrasah Saulatiyyah Hindiyah merupakan tempat beliau mengais ilmu seusai berguru kepada ayah dan pamannya. Kemudian dilanjutkan di Darul Ulum ad-Diniyyah. Beliau banyak berguru kepada ulama Timur Tengah. Adapun dalam disiplin ilmu hadis dan sanad beliau berguru kepada Syaikh Umar Hamdan Al-Mahrusi, Syaikh Muhammad Ali Husein Al-Maliki, Sysikh ‘Umar Bajunaid (Mufti Syafi’iyyah Makkah), Syaikh Sa’id bin Muhammad Al-Yamani, dan Syaikh Hasan Al-Yamani. Beliau meriwayatkan hadits dan mendengarnya, kemudian mulazamah antara lain kepada:
- Al-'Alim Al-Kabir Al-'Allamah Muhaddits Al-Haromain Asy-Syekh Umar bin Hamdan Al-Mahrosy dan membaca kitab antara lain
- Al-Kutub As-Sittah
- Muwaththo' Imam Malik
- Al-Jaami' Ash-Shogiir dan Syarhnya Fath al-Qadir
- Bulugh al-Marom
- Asy-Syifa' Qodhi 'Iyadh
- Jam'u al-Fawaid Ar-Rudany
- Musalsalat Ibn 'Aqil Al-Makky
- Musalsalat 'Ali bin Dhohir Al-Witry
- Musalsalat 'Abid As-Sindy
- Musalsalat Faalih Adh-Dhohiry
- Sibawaih Zamanih Al-'Allamah Muhammad 'Aly bin Husein Al-Maaliky dalam waktu yang lama dan semua sanadnya dikumpulkan dalam kitab Al-Maslak al-Jaalii fii Asaanid Asy-Syekh Muhammad 'Aly dan membaca kitab di antaranya:
- Jam'u Al-Jawami' dan Syarhnya Ham'u Al-Hawami' fii An-Nahwi Suyuthi
- Tafsir Al-Khozin
- Tuhfat al-Muhtaj Ibnu Hajar Al-Haytamy
- Zaad al-Muslim Fii Maa Ittafaqo 'Alayhi Al-Bukhory wa Muslim oleh Asy Syinqiithy
- Ar Risalah Al-Waladiyah Fii Adab al-Bahts wa al-Munaadhoroh
- Beberapa kitab dari Imam Bukhori dan Imam Muslim
- Sunan An-Nasaa'i dan lain-lain
- Al-'Allamah Al-Faqiih Asy-Syekh 'Umar Bajunayd Mufti Syafi'i di Makkah Al-Mukarromah, dan membaca kitab-kitab di antaranya:
- Syarh Ibn Al-Qaasim Al-Ghizzy 'alaa Matn Abiy Syujaa'
- Al-Iqnaa', Syarh Matn Abiy Syujaa'
- Fath Al-Wahhab, Syarh Minhaj ath-Thulaab Asy-Syekh Zakariya Al-Anshoory
- Tuhfat al-Muhtaj Ibnu Hajar Al-Haytamy
- Mughni al-Muhtaj Al-Khootib Asy-Syarbini
- Shohih Bukhori bi Hasyiyati Sindy
Khusus dalam Fiqh Syafi'i beliau juga belajar pada Al-'Allamah Al-Faqiih Asy-Syekh 'Umar Bajunayd, Al-'Allamah Al-Kabiir wa Al-Faqih Asy-Syahiir Asy-Syekh Sa'id Yamaany dan Asy-Syekh Hasan Yamany. Dalam disiplin ilmu Ushul al-Fiqih, Gramatika Arab (Nahwu Shorof), Qawaid Al-Fiqhiyyah, Syaikh Yasin belajar kepada Syaikh Muhsin Ibnul ‘Ali Al-Falimbani Al-Maliki dan Sayyid ‘Alwi bin ‘Abbas Al-Maliki Al-Makki Al-Idrisi Al-Hasani. Dalam disiplin Ilmu Falak dan Miqat kepada Syaikh khalifah An-Nabhani.[15]
Syekh Yasin belajar beberapa disiplin ilmu kepada banyak ulama, di antaranya bidang ilmu Usul Fikih kepada Muhsin bin Ali al-Musawi al-Makki (Palembang), Abdullah Muhammad Gazi al-Makki (pakar sejarah), Ibrahim bin Dawud al-Gatani al-Makki (pakar bahasa dan sastra), Sayyid Alawi bin Abbas al-Maliki al-Makki, al-Muqri’ Syihabuddin Ahmad al-Mukhallalati asy-Syami al-Makki, Sayyid Muhammad bin Umayyah al-Kutbi al-Makki, al-Muammir Khalifah bin Hammad an-Nabhani al-Makki, Ubaidullah as-Sindi ad-Dinawi di Masjidil Haram, Ali al-Banjari, Kiai Baqir (Jogja), dan sederet ulama-ulama lainnya. Guru-guru beliau pun mencapai lebih dari 700 orang jumlahnya, baik laki-laki maupun perempuan. Beliau juga mempunyai kurang lebih 500 sanad keilmuan yang terkemuka.[16] Sebegitu pentingnya sanad di mata beliau sehingga beliau melakukan pengembaraan mencari guru sebuah ilmu yang lengkap beserta sanadnya di Thaif, makkah, Madinah, Riyadh, maupun kota lainnya. Bahkan beliau sempat keluar Arab Saudi seperti Yaman, Mesir, Kuait dan negeri-negeri lainnya.[17]
Guru-guru Syekh Yasin di Bidang Ilmu Falak
Ketika muda, Syekh Yasin belajar kepada masyayikh haramain dalam berbagai disiplin ilmu keislaman, termasuk juga belajar Ilmu Falak. Beberapa Guru Syekh Yasin al-Fadani di bidang Ilmu Falak:[18]
- Syekh Khalifah bin Hamad an-Nabhani (1270 – 1366 H)
- Syekh Hasan bin Muhammad Masyath
- Syekh Muhammad ‘Ali bin Husain bin Ibrahim bin Husain bin Abid al-Maliki al-Makki.
- Syekh Muhyiddin bin Shabir al-Qadhi al-Bukhari al-Makki
- Syekh Mukhtar bin Utsman Makhdum al-Bukhari al-Makki
- Sayyid Muhsin bin Ali bin Abdurrahman al-Musawwa al-Hadlromi
- Syekh Mukhtar bin Atharid al-Batawi.
- Syekh Abdul Wasi’ bin Yahya al-Wasi’i al-Yamani ash-Shan’ani az-Zubaidi,
- Al-Mawlawi Abdurrahman Kari Bakhsy al-Hindi
- Syekh Ahmad Shadaqah Dahlan
- Syekh Ihsan bin Abdullah bin Muhammad Shaleh al-Jamfesi
- Syekh Muhammad Manshur al-Batawi (1295 H – 1387 H).
- KH Abdul Muhith bin Ya’qub bin Fanji as-Sidaroji as-Surabawi al-Jawi al-Makki,
- Syekh Muhammad Ahyad al-Bughuri (w. 9 Shafar 1372 H/1952 M).
Kitab-Kitab Falak yang Dipelajari Syekh Yasin Al-Fadani[19]
[sunting | sunting sumber]Menurut penelusuran penulis, Syekh Yasin sangat banyak mempelajari kitab-kitab falak, diketahui dari kitab-kitab yang beliau dijadikan rujukan dalam penyusunan kitab falak yang beliau tulis, antara lain: 1) Al-Wasilah al-Mar’iyyah li Ma’rifah al-Awqat asy-Syar’iyyah, 2) Tsamarat al-Wasilah li man Arada al-Fadhilah, 3) Kitab Jadwal ad-Da-iroh al-Maghni-thisiyyah li Ma’rifah al-Qiblah al-Islamiyyah, 4) Risalah Rasm al-Basa-ith, 5) Risalah fi al-Awqat wa al-Qiblah bi al-Jadawil as-Sittiniyyah, 6) At-Taqrirat an-Nafisah fi Bayan al-Basithah wa al-Kabisah,7) Manzhumah fi Manazil al-Qamar, 8) Al-Khulasah al-Wafiyyah, karya Syekh Zubair Umar al-Jailani, 9) Taqrib al-Maqshad fi al-‘Amal bi ar-Rub’ al-Mujayyab, karangan Syekh Mukhtar bin Athorid, 10) Risalah Zurr al-Jaib li Buldan Jawa, karangan Syekh Muhammad Hasan Asy’ari al-Baweani,[20]
11) Ghayah al-Irtifa’ bi al-Bakhsy al-ladzi fi Tharaf Qaus al-Irtifa’, karangan Syekh Jamaluddin al-Maridini, 12) Hawi al-Mukhtasarat, karangan Al-Maridini, 13) Al-Bakurah al-Janiyyah, karangan Syekh Muhammad bin Yusuf al-Khayyath, 14) Al-Marashid, karangan Junyawi, 15) Syarah al-Ju’maini, 16) Al-Manzhumah, karangan al-‘Allamah Ahmad bin Qasim, 17) Al-Mathla’ as-Sa’id fi Hisabat al-Kawakib ‘ala Rashd al-Jadid, karangan Syekh Husain Zaid, 18) Az-Zaij al-Kabir, karangan Syekh Ahmad Musa az-Zarqawi, 19) Aqrab al-Wasaith li Ma’rifath al-Basa-ith, karangan Syekh Mahmud Abdul Ghani, 20) Ad-Durr al-Mantsur, karangan Abul Hasan al-Marakisyi,[21]
21) Irsyad al-Ha-ir, karangan Syekh Abu Abdullah ar-Rubathi, 22) Adz-Dzakhirah ma’a ad-Da-iroh al-Hindiyyah wa Ghairuha min al-Asykal al-Handasiyyah, 23) Masyariq al-Adillah fi Ma’rifah al-Qiblah, karangan Muallim Ahmad bin Hasan asy-Syadzili, 24) Jadwal ad-Da-iroh al-Maghnithisiyyah li Ma’rifah al-Qiblah al-Islamiyah, karangan Syekh Khalifah bin Hamad an-Nabhani, 25) Mukhtasar al-‘Ain an-Najiyah al-Maqshudah, karangan az-Zubaidi, 26) Az-Zaij al-Mustaufa, karangan Ibnu Raqqam, 27) Jughrafiya, karangan Ptolomeus, 28) Al-Manahij al-Hamidiyah fi Hisabat an-Nataij as-Sanawiyyah, karangan Syekh Abdul Hami Mursi, 29) Az-Zaij al-Kabir, karangan Zarqawi,[22]
30) Nail al-Mathlub fi A’mal al-Juyub, karangan Syekh Muhammad Hasan bin Yahya al-Jambi al-Jawi, 31) Syarah Tasyrih al-Aflak, karangan al-‘Allamah ‘Ishmatullah, 32) At-Tadzkirah, karangan at-Tajuri, 33) At-Tadzkirah wa Silk Shahib al-Yawaqit, 34) Adz-Dzakhirah, karangan al-‘Allamah al-Qarafi, 35) Al-Jamal asy-Syarif, karangan Muhammad asy-Syilli, 36) As-Sab’ asy-Syidad, 37) Khulasah al-Hisab wa al-Handasah, karangan al-‘Allamah Syekh Bahaud-Din al-‘Amili, 38) An-Natijah al-Mardhiyyah, karangan Syekh Ahmad Khatib Minangkabau, 39) Arsyimidis, seorang ilmuan,[23]
40) Sullam an-Nayyirain, 41) Khullasah al-Jadawil, 42) Risalah fi Sholat al-Kusuf wa al-Khusuf, 43) Mizan al-‘Itidal, 44) Washilah at-Thullab, 45) Jadawil ad-Dawa-ir al-Falakiyyah, 46) Arba Rasa-il fi Mas-alah al-Hilal, 47) Ar-Rub’ al-Mujayyab, 48) at-Tadzkirah an-Nafi’ah fi ‘Amal ash-Shaum wa al-Fithr, 49) Mukhtashar Ijtima’ an-Nayyirain, 50) Jadwal al-Qiblah, 51) Jadwal Awqat ash-Sholat, 52) Tathbiq ‘Amal al-Ijtima’ wa al-Khusuf wa al-Kusuf, 53) Daf’ul-Hijab ‘an Mathalib at-Tauqit bi al-Jiyab, 54) Ad-Durar as-Saniyyah fi Tarikh al-Kawakib as-Sab’ah al-Bahiyyah, 55) Rasail fi ‘Ilm al-Asturlab al-Mujayyab, 56) Ilmu al-Miqat bi laa aalat, 57)Ma’rifah dlil az-zawal kulla yaum li ‘ardl Makkah, 58) al-Asturlab, dan 59) al-Muqanthar min al-Asturlab.[24]
Selain kitab-kitab falak di atas, Syekh Yasin juga membaca kitab para ulama yang berkaitan dengan ilmu falak, di antaranya, yang ditulis oleh: 1) Syekh Yunus ar-Rasyidi, 2) Ahmad Syihab Ahmad Ramli, 3) Al-Allamah Abdul Hamid asy-Syarwani, 4) Euclidis, 5) Ptolemeus, 6) Nashiruddin ath-Thusi, 7) Ulugh Bek, 8) Ibnu Sina, 9) ar-Rashid asy-Syahir Yahya bin Abi Syukr, 10) Ibnu Syathir ad-Dimasyqi, 11) al-Mawasi, 12) al-Barjandi, 13) at-Tajuri, 14) ash-Shaqafusi, 15) al-Mu-ayyad al-Faudhi, 16) Abul Wafa’, 17) al-Yauzjani, 18) Abu Raihan al-Biruni, 19) Ismail bin Musthafa at-Turki, 20) at-Taudzari, 21) al-‘Allamah al-Buldani, 22) Bani al-Marhum Basya al-Falaki al-Mishri, 23) Syekh Muhammad Bakhiet al-Muthi’i, 24) al-‘Allamah Sayyid Muhammad Hamid al-Hadawi, 25) Abul Qasim bin as-Samah, 26) Abu Muhammad Abdul Majid al-Malifi, 27) al-Allamah Ahmad bin Abdul Haq as-Sinbathi, 28) Syekh Muhammad bin Sulaiman, 29) Abrakhas Fahis, dan 30) Muhyiddin al-Maghribi.[25]
Guru-guru beliau di antaranya:
- di Makkah dan Madinah atau Haromain
- Syekh Ibrohim bin Daud Faathony
- Syekh Ibrohim bin Musa Al-Khizamy
- Sayyid Abu Bakar bin Saalim Al-Baar
- Syarif Ahmad bin Abu Bakar Al-Faasy Al-Makky
- Sayyid Ahmad bin Abdullah bin Shodaqoh Dahlan Al-Makky
- Al-Muqri Ahmad bin Abdullah Al-Mukhollaaty Al-Makky
- Qadhi Ahmad bin Abdullah Naadhirin Al-Makky
- Sayyid Muhammad Amin bin Muhammad Kutby Al-Makky
- Syekh Ahmad bin Muhammad Manshur Al-Makky
- Syekh Ahmad bin Mudhhir al-'Adawy
- Sayyid Ahmad bin Yasin Al-Khiyaary
- Syekh Ahmad bin Yusuf bin Muhammad Sa'id Gusti
- Syekh Muhammad Ahyad bin Muhammd Idris Al-Bogory Al-Makky
- Syekhoh 'Amatullah binti Abdul Ghoni Ad-Dahlawiyah Al-Madaniyah
- Syekh Muhammad Amin bin Aly Al-Makky
- Syekh Muhammad Amin bin Muhammad Suwayd Ad-Dimasyqy
- Syekh Hasan bin Sa'id Al-Yamaany
- Syekh Hasan bin Muhammad Masysyath Al-Makky
- Muhaddits Husayn Ahmad bin Habibulloh Al-Madany
- Syekh Husein bin Abdul Ghoni Al-Palembany Al-Makky
- Syekh Kholifah bin Hamad Ań-Nabhaany Al-Makky
- Syekh Raden bin Muhammad Sulaiman Ambon Al-Makky
- Syekh Zubayr Filfilan bin Ahmad Ismail
- Syekh Muhammad Zakariya bin Muhammad Yahya Al-Madany
- Sayyid Zaky bin Ahmad Al-Barzanjy Al-Madany
- Syekh Sa'id bin Muhammad Yamaany Al-Makky
- Syekh Muhammad Sulthon Al-Ma'shuumy
- Syekh Soleh bin Muhammad Al-Kelantany Al-Makky
- Sayyid Muhsin bin Ali Al-Musawa Al-Palembany Al-Makky
- Syekh Muhammad bin Hamzah al-Misri Al-Makky
- Syekh Muhammad Marzuqi bin Abdurrohman Al-Makky
- Syekh Mahmud bin Udek Al-Fadany
- Syekh Muhyiddin bin Shobir Al-Bukhory
- Syekh Mukhtar bin Utsman Makhdum Al-Bukhory Al-Makky
- Syekh Muhammad Abdul Baqiy bin Aly Al-Ayyubi Al-Luknawy
- Syekh Abdurrohman bin Karim Bakhsy Al-Hindy
- Syekh Abdulloh bin Muhammad Ghoozy Al-Hindy Al-Makky
- Syekh Abdullah bin Muhammad Niyaaz Al-Bukhory Al-Makky
- Sayyid Abdul Muhsin bin Muhammad Amin Al-Madany
- Syekh Ubaidillah bin Islam As Sindy Al-Makky
- Syekh Muhammad 'Arobi bin At-Tabany Al-Jazairy Al-Makky
- Syekh 'Ishmatullah bin Sa'id Al-Firghony Al-Hanafy
- Syekh Muhammad 'Aly bin Husein Al-Makky
- Sayyid 'Alawi bin 'Abbas Al-Hasany Al-Makky
- Syekh 'Umar bin Abu Bakar Bajunaid Al-Makky
- Syekh Umar bin Husein Dagistaany Al-Makky Asy-Syafi'i
- Syekh Umar bin Hamdan Al-Mahrosy Al-Makky
- Sayyid Aidrus bin Salim Al-Barr Al-Makky
- Syekh Muhammad Isa bin Udek Al-Fadany
- Sayyid Hasyim bin Abdullah Syatho Al-Makky
- Sayyid Abu Bakar bin Ahmad bin Husein Al-Habsyi
- Sayyid Abu Bakar bin Sa'id bin Saalim Baa Busail Al-Makky
- Syekh Abu Bakar bin Muhammad 'Aarif Khoqir Al-Makky
- Sayyid Ahmad bin Muhammad As-Sanusy
- Syekh al-Kiyahi Baqir bin Muhammad Nur Al-Jogjawy Al-Makky
- Syekh Bahauddin bin Abdullah Al-Afghoony
- Syekh Muhammad Bahjat bin Bahauddin Al-Biethor Al-Makky
- Syekh Muhammad Jamal bin Abdul Mu'in Ath-Thooify
- Sayyid Husein bin Mustofa Al-Madany
- Syekh Kholid bin Utsman Al-Mikhlafy
- Syekh Muhammad Sa'id Ad-Daftardar Al-Madany
- Syekh Sa'in bin Mulla Muhammad Al-Kurdy Al-Madany
- Sayyid Sholeh bin Abubakar Syatho Al-Makky
- Sayyid Muhammad Sholeh bin Aly Al-Makky
- Syekh Sholeh bin Al-Fudhoil Al-Madany
- Sayyid Thohir bin Mas'ud Ad-Dabbag
- Syekh Muhammad At Thoyyib bin Muhammad Al-Marokisyie Al-Makky
- Sayyid Muhammad bin Muhsin Al-'Aththos Al-Makky
- Al-Mu'ammar Syekh Ibrohim bin Abdillah Yarsyah
- Syekh Mahmud bin Rosyid Al-Aththor
- Syekh Muhammad Mukhtar bin 'Athoorid Al-Bogory Al-Batawy Al-Makky
- Syekh Arif bin Abdul Qodir Ash Shiddiqy Al Makky
- Syekh Muhammad 'Aisy bin Mahmud Al Madany
- Syekh Abdul Hay bin Abdurrohman Al Makky
- Syekh Abdul Kholiq bin Baduq Al Makky
- Sayyid Abdurrohman bin Ahmad Al-Halaby Al-Makky
- Syekh Abdus Sattar bin Abdul Wahab Ad Dahlawy Al Makky
- Syekh Abdul Qodir bin Taufiq Syalaby Al Madany
- Syekh Abdul Qodir bin Abdul Majid Al Faruqie Al Makky
- Syekh Abdul Qodir bin Muhammad Shaleh Asy Syaiby Al Makky
- Syekh Abdullah bin Ibrahim As Sudaany Al Makky
- Syekh Abdullah bin Zaid Az Zabiidy Al Makky
- Sayyid Abdullah bin Abdurrohman At Tarimy Al Madany
- Syekh Al-Kiyahi Abdul Muhith bin Ya'qub Al Jawy Al Makky
- Syekh Aly bin Abdullah At Thoyyib Al Madany
- Sayyid Aly bin Aly bin Husen Al Habsyi
- Syekh Aly bin Faalih Azh Zhohiry Al Madany
- Syekh Aly Banjar bin Abdullah Al Banjary Al Makky
- Sayyid Yusuf bin Abdurrohman Al Yamany Al Makky
- di Yaman dan Hadramaut
- Syekh Abubakar bin Ahmad Al Khootib At Tarimy
- Ashofy Ahmad bin Ahmad Al Jaroofy
- Sayyid Ahmad bin Thohir Al Bahr
- Sayyid Ahmad bin Abdurrohman Assegaf
- Sayyid Ahmad bin Abdullah Al Kibsy
- Sayyid Ahmad bin Aly Al Kahlany
- Sayyid Ahmad bin Muhsin Al Hadar
- Sayyid Ahmad bin Muhammad Al Ahdal
- Imam Ahmad bin Yahya bin Muhammad Al Hasany
- Sayyid Ismail bin Mahdi Al Girbany
- Qodhi Husein bin Aly As Shon'any
- Sayyid Husein bin Mustofa Al Khiyaary Al Madany
- Syekh Khalid bin Utsman Al Mikhlaafy
- Sayyid Daud bin Hasan Yahya Al Bahr
- Al Mu'ammar Daud bin Abdullah Al Marzuqy
- Sayyid Zaid bin Aly Ad Dailamy
- Sayyid Salim bin Hafizh Shohib Masythoh
- Syekh Sa'id Ahmad Al Laknawy
- Syekh Sa'id Ad Daftardar
- Syekh Muhammad Sulthon Al Ma'shumy
- Sayyid Sulaiman Al Idrisy bin Muhammad Al Ahdal
- Sayyid Abdurrohman bin Ubaidillah Assegaf
- Sayyid Abdurrohman bin Muhammad Al Ahdal
- Sayyid Abdurrohman bin Muhammad As Sarofie
- Sayyid Abdul Qodir bin Husein Al Anbary
- Sayyid Abdul Qodir bin Muhammad Assegaf
- Sayyid Abdul Qodir bin Yahya al Halaby
- Sayyid Abdullah bin Umar Asy Syathiry
- Sayyid Abdullah bin Zaid Az Zabidy
- Sayyid Abdullah bin Thohir Al Haddar Al Haddad
- Al 'Allamah Abdullah bin Abdul Karim Al Jarofie
- Sayyid Abdullah bin Muhammad Assegaf
- Syekh Abdul Wasi' bin Yahya Al Wasi'ie
- Syekh 'Izzy bin Aly Hudaidy
- Sayyid 'Alawy bin Thohir Al Haddad
- Sayyid Aly bin Ahmad As Sudmy
- Sayyid Aly bin Al Husein Asy Syamy
- Syekh Aly bin Abdul Wahid As Sulaimany
- Sayyid Aly bin Qosim Syarwed
- Sayyid Umar bin Ahmad bin Sumaith
- Sayyid Umar bin Abdullah bin Ahmad Fasyiq Al Ahdal
- Syekh Muhsin bin Nashir At Ta'izie
- Sayyid Muhammad bin Salim Al Habsyi
- Sayyid Muhammad bin Ash Shidiq Al Baththoh
- Qodhi Muhammad bin Abdullah As Shon'any
- Al 'Allamah Muhammad bin Aly Asy Syarofie
- Syekh Muhammad bin 'Iwadh Ba Fadhal At Tarimy
- Sayyid Muhammad Al Khoil Al-'Athos
- Sayyid Muhammad bin Muhammad Zabaroh
- Syekh Muhammad bin Muhammad Al Uqoily Al Hudaiby
- Sayyid Muhammad bin Haadi Assegaf
- Syekh Mahdi bin Al Amin Al Khurosaany
- Syekh Mahdi bin Aly Al Yamany
- Syekh Naashir bin Fadi'
- Syekh Yahya bin Abdullah Al Mukrom Al Hudaiby
- Syekh Yahya Al Haddad Al Abby
- Sayyid Yahya bin Umar Adh Dhorir Al Ahdal
- Syekh Yahya bin Muhammad Al Ahnumy
- Imam Yahya bin Muhammad Al Hasany
- Sayyid Yahya bin Muhammad Al Aryany
- di Mesir dan Syam
- Syekh Ibrohim bin Muhammad Khair Al Gholaayiny
- Syekh Abul Khair bin Muhammad Al-Maidany
- Sayyid Muhammad Abun Nashri bin Muhammad Sulaim
- Sayyid Muhammad Abul Yusri bin Muhammad Abil Khair 'Abidin
- Syekh Ahmad bin Muhammad Sulaim Murod
- Syekh Ahmad bin Abdul Qodir Al Bairuty
- Syekh Ahmad bin Muhammad 'Asaf Al Hijjy
- Syekh Muhammad As'ad Al 'Abajy
- Syekh Muhammad Amin Suwaid Ad Dimasyqy
- Sayyid Muhammad Badruddin bin Yusuf Al Biibaany
- Syekh Muhammad Bahjat bin Bahauddin Al Biithor
- Sayyid Taufiq bin Abbas Ash Shobbag
- di Maroko/Maghrib, Iraq, India dan ASEAN
- Al 'Allamah
Dan lain-lain yang belum tercatat
Karya-karya
[sunting | sunting sumber]Berbicara mengenai sanad keilmuan khususnya di Indonesia, tak bisa dilepaskan dari Syaikh Yasin Al-Fadani Al-Hasani. Beliau mempunyai kontribusi besar terhadap ulama nusantara meskipun beliau tidak menetap di Nusantara. Sebelum wafat pada tahun 1990, beliau mengijazahkan kitabnya, Al-‘Iqd Al-Farid Min Jawahir Al-Asanid yang berisi kumpulan sanad kepada para kiai pengasuh pondok pesantren di Indonesia seperti K.H. Said Agil Husin Al Munawar (Jakarta, Palembang), K.H. Mahrus Ali (Lirboyo, Kediri), K.H. Abdul Basyir Hamzah (Meranggen, Demak), K.H. Maimun Zubair (Sarang, Rembang), K.H. Syafiq Nabhan (Kudus), K.H. M. Cholil Bisri (Raudhatu al-Thalibin, Rembang), K.H. Abdullah Faqih (Langitan, Tuban), K.H. Syafi’i Hadzami (Jakarta), Abah Guru Sekumpul Syaikh Muhammad Zaini bin Abdul Ghani Al-Banjari Alaydrus ( Darussalam, Martapura) dan lain sebagainya.
Syekh Yasin juga termasuk ulama yang produktif. Tercatat beliau telah menulis kurang lebih 102 kitab. Dimana 9 kitab tentang ilmu hadis, 25 kitab tentang ilmu dan ushul fikih, 36 buku tentang ilmu falak, dan sisanya tentang Ilmu-ilmu yang lain. Kitab-kitab karangan beliau itu telah banyak dijadikan rujukan oleh lembaga-lembaga pendidikan Islam baik di Mekkah maupun Asia Tenggara.[26] Karya Syekh Yasin yang cukup fenomenal adalah Ad-Durrul Mandud fi Syarhi Sunan Abi Dawud dengan ukuran besar, 20 jilid, Bughyatul Musytaq Syarh Luma’ Abi Ishaq (2 jilid), dan Fathul Allam Syarh Bulughil Maram (4 jilid).
Adapun Karya-karya Syaikh Yasin Al-Fadani Al-Hasani dalam bidang Ilmu Al-Hadis antara lain: Ad-Dur Al-Mandhud Fi Syarh Sunan Abi Dawud, Al-‘Iqd Al-Farid min Jawahir Al-Asanid, Fathu Al-‘Alam Syarah Buluugh Al-Maram, Arba’un Hadithan Min Arba’ina Kitaban ‘An Arba’ina Syaikhan, Arba’un Al-Buldaniyyah Arba’un Haditsan ‘An Arba’in Syaikhan Min Arba’ina Baladan, Arba’un Hadithan Min Riyadh Al-Jannah Min Atsari Ahli Al-Sunnah, dan lain-lain.
Beberapa kitab karangan beliau adalah:
- Ad Durr al-Mandhud fi syarh Sunan Abi Daud
- Fathal-‘Allam Syarh Bulughul Maram
- Al-Fawaid al-Janiyah ‘Ala Qawaidhul Fiqhiyah
- Nail al-Ma’mul Hasyiah ‘Ala Lubb al-Ushul Fiqh
- Jam’u al-Jawami’
- Al-Fawaid al-Jamilah Syarh Kabir ‘ala Tsamarah al-Wasilah
- Syarh Jauhar Tsamin fi arba’in Haditsan min Ahadits Sayyidil Mursalin lil ‘Ajluny
- Bulghah Al Mustaq fi ilm Isytiqaq
- Tasnif as-Sama’i fi Mukhtashar ilm al-Wadha’
- Hasyiah ‘ala Risalah Hajar Zadah fi Ilmi Wadha’
- Hasyiah ‘ala al-Asybah wan Nadha-ir Furu’ Fiqh asy-Syafi’i lis Suyuthy
- Bughyah Musytaq Syarah al-Luma’ Abi Ishaq
- Ta’liqat ‘ala Luma ‘Abi Ishaq asy-Syirazy fi Ilmi Ushul
- Ar-Riyadh Nadhrah Syarh Nadhm Al-Alaliy al-Muntatsirah fil Maqulat al-‘Asyrah
- Tastnif as-Sami’ mukhtashar dil Ilm al-Wadh’i
- Kaukab al-Anwar fi asma-in Nujum as-Samawiyah
- Al-‘Iqdul Farid min Jawahir al-Asanid
- Al-Irsyadat fi Asanid Kutub an-Nahwiyyah wa ash-sharfiyyah
- Al-Ujalah fii al-Hadist al-Musalsal
- Risalah fi al-Mantiq
- Idha-ah an-Nur al-Lami‘ Syarh al-Kawkab as-Sathi‘
- Bughyah al-Musytaq Syarh al-Luma‘ Abi Ishaq
- Manhal al-Ifadah
Dan masih banyak lagi karya-karyanya, terutama dalam bidang hadis. Semua tertulis dalam bahasa Arab dan kerap dijadikan kitab rujukan di berbagai lembaga Islam dan pondok pesantren, baik di Makkah maupun Asia Tenggara. Susunan bahasa yang tinggi dan sistematis, serta isinya yang padat dan mudah dipahami juga membuat karya-karya beliau dijadikan sumber referensi para ulama dan pelajar. Kitab Syekh Yasin yang berjudul al-Fawaid al-Janiyyah juga menjadi materi silabus mata kuliah ushul fikih di Fakultas Syariah Al-Azhar Cairo, Mesir. Kitab-kitabnya banyak dibaca para ulama dan menjadi rujukan lembaga-lembaga Islam, pondok pesantren, baik itu di Arab Saudi maupun di Asia Tenggara Kitabnya yang paling terkenal: Al-Fawaid Al-Janiyyah, menjadi materi Silabus dalam mata kuliah Ushul Fiqih di Fakultas Syariah Al-Azhar Kairo.[27]
Murid-murid
[sunting | sunting sumber]Murid-muridnya bertebaran dari seluruh penjuru dunia, baik di Timur sampai Nusantara, di Timur Tengah hingga Barat. Sebagian di antaranya adalah[28]
- Makkah Al Mukarromah
- Syekh Muhammad Ismail Zein Al Yamany
- Syekh Muhammad Mukhtaruddin Al Palembany
- Syekh Abdul Hamid Amin Banjar
- Syekh Muhammad Yasin Barhimin
- Sayyid Hamid Al Kaff
- KH Sirojuddin
- KH Ahmad Damanhury Al Bantany
- Jakarta, Indonesia
- KH Abdul Hamid Abdul Halim Ad Daary
- KH Hasan Azhary
- KH DR. Abdul Muhith Abdul Fattah
- KH Zayadi Muhajir
- KH Ahmad Muhajirin
- KH Junaidi Menteng Dalam
- KH Aly Syibromalusi
- KH Muhammad Noer Zuhri
- KH Idham Kholid
- KH Utsman Abidin
- KH Ma'mun Cengkareng
- KH Hasan Basri
- KH Abdul Rozaq Ma'mun
- KH Ishaq Yahya
- KH Ahmad Marzuqi Aly
- Ustadz H. Ahmad Dustury Aly Utsman Al Katafaany
- KH Mukhtar Romli
- KH Abd. Rahman Sa'id
- KH Abd. Salam Zaini
- KH M. Idris Kaisan
- KH M. Raisin
- KH Syafi'i Hazami
- KH Thohir Rohili
- KH Abd Rosyid Syafi'i
- Ust. H. Syarifuddin
- KH Syukron Ma'mun
- KH Saifuddin Zuhri
- KH Arsyad Abdul Fattah
- KH Noer Aly Hamim
- KH Abd. Hay Na'im
- KH Abd. Rozaq Haidir
- H. Abd. Majid Toyyib
- KH Muhammad Yunus Bukit Duri
- KH Ayatullah Sholeh
- KH Masyhuri Syahid
- Abuya Ust. Rahman Na'an Syah Al Fadany
- Jawa Bagian Barat, Indonesia
- KH Muh. Dimyah Amin Cidahu Pandeglang
- KH Muhammad Istichory Abd. Rahman
- KH Hasan Basri Abd. Rahman
- KH Syafi'i Cikampek
- KH Fuad Amin
- KH Ibnu Abdillah
- KH Fahim Royandi
- KH Abbas
- KH Fuad Hasyim
- KH Thohir Cilebut
- KH M. Amin Tanggerang
- KH Abdul Fattah Tanggerang
- KH Busthomy Pandeglang
- Jawa Tengah, Indonesia
- KH Maimoen Zubayr Rembang
- KH Sahal Mahfudz Kajen Pati
- KH Mahfudz Ridwan
- KH Ulil Albab Arwany Kudus
- KH Sya'roni
- KH Aly Ma'sum Krapyak
- KH Ahmad Baidhowi Syamsuri
- KH Muslih Mranggen
- KH Abdul Hakim Muslih
- KH Azhary Marzuqi Kotagede
- Syekh Mas'ud Banyumas
- KH Mustholih
- KH Syamsuddin
- KH Muhammadun
- KH Badruddin Muhammadun
- KH Zainuddin
- KH Masykuri
- KH Abdul Latief
- KH Dr. Maghfur Utsman
- KH Ahmad Nur Abd. Majid Secang
- Jawa Timur, Indonesia
- KH Aly Ahmad Jombang
- KH Aly Mas'adi Mojosari
- KH Abdullah Faqih Langitan
- KH Mahrus Aly Lirboyo
- KH Imam Yahya Mahrus Lirboyo
- KH Naashiruddin
- KH Abdul Majid Abdul Fattah
- KH Habib Dimyati
- KH Haris Dimyati
- KH Abdul Rozaq
- KH Romly
- Madura, Bali dan Nusa Tenggara, Indonesia
- KH Hasan Iroqi
- KH Muhammad Rofi'i Baidhowi Banyuanyar
- KH Tijani Jauhari
- KH Abdul Ghofar
- KH Abdul Hamid Ahmad
- KH Said Amin
- KH Zainuddin Poncol
- Kalimantan, Indonesia
- KH Mahfudz Amin
- KH Salman Jalil
- KH Abdullah
- KH Abdul Aziz
- KH Mastur Zahri
- KH Mukri Umar
- KH Basirun Aly
- KH Asnan Syamsuddin
- KH Ismail Gadri
- KH Ahmad Kusasi
- HM Abror Dahlan
Wafatnya
[sunting | sunting sumber]Syaikh Yasin Al-Fadani wafat pada malam Jumat Subuh di Kota Mekkah Al Mukarromah pada 20 Juli 1990 atau 28 Dzulhijjah 1410 H dalam usia kurang lebih 75 tahun. Kepulangan beliau disaksikan oleh murid beliau bernama Syaikh Mukhtaruddin al-Falimbani.[29] Kemudian beliau dikuburkan di Ma'la Mekkah. Beliau meninggalkan 4 orang putera yaitu Arafat, Fahd, Ridho dan Nizar.
Referensi
[sunting | sunting sumber]- Martin van Bruinessen, Kitab Kuning, Pesantren, dan Tarekat: Tradisi-tradisi Islam di Indonesia, Mizan, 1995, Universitas Michigan, 31 Oktober 2008, ISBN: 9794330612, 9789794330616
- Abdul Jabbar, U. (1997). Siyar wa Tarajim ba’dli ‘Ulamaina fi al-Qarni al-Rabi ‘Asyar. Tihamah.
- Al-Barmawi, I. (2000). Imta’u al-Fudhala’ bi Tarajim al-Qura’ fi ma Ba’da al-Qarn al-Tsamin al-Hijri. Dar Nadwah.
- al-Dahlawi, A. (2009). Faidl al-Malik al-Wahhab al-Muta’ali bi Anba’I Awail al-Qarn al-Tsalits ‘Asyar wa al-Tawali (II). Maktabah Usari.
- Al-Damasyqi, S. A. A. M. A. T. A-A. (1881). Nukhbah al-Dahr fi ‘Ajaib al-Barr wa al-Bahr. Matba’ah Imritoriyah.
- Al-Fadani, S. M. Y. bin M. I. (1402). Al-‘Iqdu al-Farid min Jawahir al-Asanid (II). Dar al-Saqqaf.
- Al-Falimbani, A. (2000). Hidayatu al-Salikin fi Suluk Maslak al-Muttaqin. Syarikah Maktabah al-Madaniyah.
- Al-Falimbani, M. (1988). Bulugh al-Amany. Dar Qutaibah.
- Al-Haddad, H. A. A. (1993). An-Nafais al-Ulwiyah fi al-Masail al-Shufiyah (I). Dar al-Hawi.
- Saleh Adri,
- Ahmad Athiyyatullah, al-Qamus al-Islami, Kairo: an-Nahdhah al-Mishriyyah, jilid II, 1386 H/1966 M,.
- Yusuf Ma’asyli , Natsrul Jawahir wad Durar fi Ulama al-Qarni ar-Rabi’ Asyara, Beirut: Darul Ma’rifah, 1427 H/2006 M.
- Muhammad Mukhtar Al-Falimbani, Bulugh al-Amani fi at-Ta’rif bi Syuyukh wa Asanid Musnid al-‘Ashr asy-Syekh Muhammad Yasin bin Muhammad ‘Isa al-Fadani al-Makki, Damaskus: Dar Qutaibah, cet I, 1408 H/1988 M.
- Nailul Huda, dkk, Kajian dan Analisis Ta’lim Muta’allim, Lirboyo: Santri Salaf Press, 2017, cet. I, jilid II.
- Shalahuddin Ahmad Muhammad ‘Amir, ‘Ilm al-Mawaqit wa al-Qiblah wa al-Ahillah min an-Nahiyatain: asy-Syar’iyyah wa al-Falakiyyah, Kuwait: Dar ath-Thahiriyyah, 1440 H/2019 M.Yahya Syami, ‘Ilm al-Falak min Shafahat at-Turats al-‘Ilm, Beirut: Dar al-Kitab al-‘Arabi, cet. I, 1997.
- Wawancara penulis dengan KH Muhammad Hatim Salman, Lc di kediaman beliau di Sekumpul Martapura, 12 April 2021. KH Muhammad Hatim Salman beserta ayah beliau KH Salman Jalil sama-sama pernah berguru kepada Syekh Muhammad Yasin al-Fadani di Makkah.
- Wawancara penulis dengan KH Maimoen Zubair di kediaman beliau pada 8 Juni 2019.
- al-Fadany, Muhammad Ya>si>n bin Muhammad 'I. al-Arba'u>n H{adi>tsan min Arba'i>n Kita>ban 'an Arba'i>n Syaykhan. Beirut: Da>r al-Basya>ir al-Isla>miyah, 1407.
- Al-'Uja>lah fi al-Ah}a>di>ts al-Musalsalah. Damaskus: Da>r al-Bas}a>ir, 1405.
- Al-Wa>fy bi Dzayl Tidzka>r al-Mas}a>fy. Beirut: Da>r al-Basya>ir al-Isla>miyah, 1429.
- Fayd} al-Mubdy bi Ija>zah al-Syaykh Muh}ammad 'Awd} Manqisy al-Zabi>dy. Beirut: Da>r al-Basya>ir al-Isla>miyah, 1429.
- al-Falimba>ny, Muhammad Mukhta>r al-Di>n. Bulu>gh al-Ama>ny fi> al-Ta'ri>f bi Syuyu>kh wa Asa>nid Musnid al-'As}r al-Syaykh Muhammad Ya>si>n bin Muhammad 'I al-Fa>da>ny al-Makky. Damaskus: Da>r Qutybah, 1408.
- al-Mar'asyaly, Yu>suf 'Abd al-Rah}ma>n. Mu'jam al-Ma'a>jim wa al-Masyi>kha>t wa al-Faha>ris wa al-Bara>mij wa alAtsba>t. Riyadh: Maktabah al-Rusyd, 1423.
- al-Rah}ma>n, Rikri Awliya>'. Sanad Ijazah 100 Ulama Pengikut Atsar. Bandung: Grup Majelis Sama'i, 2015.
- Jasmit, Rudi Edwaldo. Sumbangan Sheikh Yasin a-Fadani Dalam al-Arba'inat: Analisis Terhadap Kitab al-Arba'in al-Buldaniyyah (Disertasi). Kuala Lumpur: Jabatan al-Quran dan al-Hadith Akademi Pengkajian Islam Unversitas Malaya, 2015.
- ^ Hidayatullah, Nur (2022-02-16). "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.id. Diakses tanggal 2024-03-01.
- ^ a b c "Biografi Syekh Yasin al-Fadani". Laduni.id. 2022-09-01. Diakses tanggal 2024-03-01.
- ^ Al Kholidi, KH Muhammad Zakwan (1993-08-03). "Biografi Singkat Asy Syeikh Muhammad Yasin Al-Fadany". Stensil.
- ^ "Keterangan: Sebelumnya kami menetapkan guru kami, As-Sayyid Ahmad Rofi' Ath-Thohthowy sebagai Musnid Al-'Ashr, sekarang tidak diragukan lagi Syekh Yasin Al-Fadany adalah Musnid Ad-Dunia". 1401.
- ^ "Biografi Syaikh Yasin Al-Fadani, Ulama Asal Padang yang Dijuluki Musnid Dunia". SINDOnews Kalam. Diakses tanggal 2024-01-27.
- ^ Hidayat, Rahmat (2023-01-10). "Biografi Syekh Yasin Al-Fadani, Ulama Besar Kebanggaan Umat Islam Sumatera - Bacagituloh". Biografi Syekh Yasin Al-Fadani, Ulama Besar Kebanggaan Umat Islam Sumatera - Bacagituloh. Diakses tanggal 2024-01-27.
- ^ "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.ID. 2022-02-15. Diakses tanggal 2025-07-07.
- ^ "المدرسة الصولتية". ويكيبيديا (dalam bahasa Arab). 2023-08-12.
- ^ "محمد ياسين الفاداني المكي – الموسوعة الإسلامية" (dalam bahasa Arab). Diakses tanggal 2024-01-27.
- ^ "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.ID. 2022-02-15. Diakses tanggal 2025-07-07.
- ^ "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.ID. 2022-02-15. Diakses tanggal 2025-07-07.
- ^ "دار العلوم الدينية (مكة المكرمة)". ويكيبيديا (dalam bahasa Arab). 2023-06-28.
- ^ "Mengenal Syekh Yasin Al Fadani dari Muridnya, KH Ahmad Marwazie Al-Batawie | islamdigest.co.id". Republika Online. 2023-05-07. Diakses tanggal 2024-01-27.
- ^ Hasan, Nur (2017-10-23). "Syekh Yasin al-Fadani, Musnid Dunia Abad 20 dari Nusantara". Islami[dot]co (dalam bahasa American English). Diakses tanggal 2024-01-27.
- ^ "محمد ياسين الفاداني". 1000-islam-final (dalam bahasa Inggris). Diakses tanggal 2024-01-27.
- ^ "Di antaranya Asy Syekh Mahmud Sa'id Al-Qoohiry (dari Mesir) dalam kitab A'lam al-Qooshy Wa al-Daany bi ba'dhi maa 'ala min Asanid Al-Fadany dan Tasynif al-Asma' bi Shuyukh al-Ijazati Wa al-Sama', Juga Asy Syekh Muhammad Mukhtar al-Din Al-Falimbany dalam Bulugh al-Amany fii At-Ta'rif bi Asaanid wa Syuyukh Al-Fadany".
- ^ التاريخ, تراحم عبر. "محمد ياسين بن محمد عيسى الفاداني". tarajm.com (dalam bahasa Arab). Diakses tanggal 2024-01-27.
- ^ "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.ID. 2022-02-15. Diakses tanggal 2025-07-07.
- ^ "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.ID. 2022-02-15. Diakses tanggal 2025-07-07.
- ^ "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.ID. 2022-02-15. Diakses tanggal 2025-07-07.
- ^ "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.ID. 2022-02-15. Diakses tanggal 2025-07-07.
- ^ "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.ID. 2022-02-15. Diakses tanggal 2025-07-07.
- ^ "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.ID. 2022-02-15. Diakses tanggal 2025-07-07.
- ^ "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.ID. 2022-02-15. Diakses tanggal 2025-07-07.
- ^ "Syekh Yasin Al-Fadani dan Ilmu Falak (1): Kesungguhan Syekh Yasin Mempelajari Ilmu Falak". Alif.ID. 2022-02-15. Diakses tanggal 2025-07-07.
- ^ "البوابة الالكترونية الأولى لعلماء مكة المكرمة | صفحة العالم". makkahscholars.org. Diakses tanggal 2024-01-27.
- ^ "Muhammad Yasin Al-Fadani | Buku Ensiklopedia Dunia Berbahasa Indonesia, Wiki eduNitas". edunitas.com. Diakses tanggal 2024-01-28.
- ^ "Biografi Singkat Asy Syeikh Muhammad Yasin Al-Fadany". 1993. ;
- ^ "Nubuwat Kealiman Syekh Yasin Padang Sudah Diprediksi Sejak Masih Belia". NU Online. Diakses tanggal 2024-01-27.