Muhammad Jalaluddin Syah III

Dari Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas

Dewa Masmawa Sultan Muhammad Jalaluddinsyah III atau Mas Madina Moehammad Djalaloeddin (bin Datu Raja Muda Daeng Maskuncir bin Sultan Amaroe'llah) adalah Sultan Sumbawa ke-16 (1883-1931).[1][2][3][4][5][6][7][8][8][9][10][11] Datu Raja Muda Daeng Maskuncir atau Maskuncir Datu Lolo Daeng Manassa yang telah dikukuhkan untuk mengganti sang ayah Sultan Amrullah akhirnya batal. Peritiwa kebakaran hebat Istana Gunung Setia menjadi penyebab terjadinya depresi mental dimana beliau lebih memilih kehidupan spiritual daripada menjadi seorang sultan. Sehingga hal ini tidak memungkinkan untuk tetap dipertahankan guna dimahkotai sebagai sultan sumbawa. Sehingga pada saat Sultan Amrullah mangkat pada tanggal 23 Agustus 1883, hasil mufakat pangantong limaolas (Majelis 15 orang) memutuskan untuk memilih putra tertua dari Datu Raja Muda Daeng Maskuncir yakni Mas Madina Daeng Raja Dewa untuk dinobatkan sebagai Sultan Sumbawa. Mas Madina Daeng Raja Dewa saat dinobatkan bergelar Dewa Masmawa Sultan Muhammad Jalaluddinsyah III. Pada masa Pemerintahan Beliau, didirikan Istana Dalam Loka yang hingga kini masih dapat kita saksikan hingga dewasa ini dan menjadi kebanggaan masyarakat Sumbawa. Penataan bidang pemerintahan mendapat perhatian khusus dari Sultan Muhammad Jalaluddinsyah III. Beberapa kali sistem pemerintahan mengalami perubahan. Pada Tahun 1920 terjadi perubahan besar dalam sistem perintahan Kesultanan Sumbawa dimana penghapusan district menjadi onderdistrct dan kemudian beralih nama menjadi Kademungan. Dengan perubahan struktur ini maka Kedatuan dalam Kamutar Telu, Seran, Taliwang dan Jereweh dihapus pula dan berubah status menjadi Kademungan. Pada masa pemerintahan Sultan Muhammad Jalaluddinsyah III inilah meletus beberapa peperangan melawan Belanda antara lain Perang Sapugara yang dipimpin oleh La Unru Sinrang Dea Mas Manurung (1906 – 1908) dan Perang Baham dipimpin oleh Baham ( 1906 dan 1921 )[12][13][14][15][16][17][18][19][20][21]

Kontrak politik dengan Hindia Belanda tanggal 5 April 1886 pada masa Gubernur Jenderal Ludolph Anne Jan Wilt Sloet van de Beele.[22][23]

Pada 14 Mei 1905, di Sumbawa diadakan perjanjian antara Bestuurder dari Sumbawa, Mohammad Djalaloedin III, dan Controler Oscar Maurits Goedhard yang mewakili Gubernur Jenderal Joannes Benedictus van Heutsz.[24]

Keluarga[sunting | sunting sumber]

Sultan Muhammad Djalaluddin III memerintah 1883-1931. Beliau memiliki Istri:
1. Siti Aminah Daeng Tenripada melahirkan anak:

  1. ♂ Daeng Marowa (Putra Mahkota). Beliau wafat saat masih kecil.

2. Daeng Ico Dai, Melahirkan anak:

  1. ♀ Daeng Baoe Datu Masugi
  2. ♀ Daeng Uyan Datu Intan Burung

3. Siti Maryam Daeng Risompa Datu Rotimu (saudara dari Daeng Ico Dai istri ke-2), melahirkan anak:

  1. ♂ Datu Raja Muda Daeng Rilangi (Putra Mahkota). Beliau wafat sebelum sang ayah wafat. Putra Mahkota diganti oleh adik beliau Daeng Manurung, Daeng Manurung yang sedang di Yogyakarta kala itu dipanggil pulang untuk menjadi Putra Mahkota). Daeng Rilangi sendiri menikah dengan Lala Danra melahirkan Lalu Prabuanom Dea Radan Ambu.
  2. ♀ Daeng Uyan (Perempuan)
  3. ♂ Daeng Manurung (Putra Mahkota), dan dinobatkan menjadi Sultan Muhammad Kaharuddin III pada tahun 1931.
  4. ♀ Daeng Taniasanga (Perempuan)
  5. ♂ Daeng Marowa Datu Medan

4. Amatollah Dea Manurung, melahirkan anak:

  1. ♀ Lala Maskencana
  2. ♂ L.M. Resyad Dea Bawa
  3. ♂ Lalu Cela
  4. ♀ Lala Masuki

5. Lala Sri Majena, melahirkan anak:

  1. Daeng Tamemang Datu Balasari
  2. Daeng Matasa
  3. Daeng Ompa Ibo

6. Syarifah Dea Masmirah, melahirkan anak:

  1. ♂ Lalu Manaungi Kohe
  2. ♀ Lala Pancaitana

7. Lala Sagiri Datu Loka (Tidak meniliki anak), saudara dari Lala Sri Majena - isteri ke-5.

Silsilah kekerabatan dengan Ruma Bicara (Mangkubumi) Bima[sunting | sunting sumber]

Tahun pemerintahan Sultan Bima.[12][13][25][26][27]

https://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82adcy_Sumbawy#Su%C5%82tani_Bimy

http://web.raex.com/~obsidian/seasiaisl.html#Bima Diarsipkan 2018-01-11 di Wayback Machine.

Mula-mula di pulau Lombok dikenal legenda Telu Datu Besanakan yang merefleksikan kekerabatan 3 kerajaan, keturunan dari Deneq Mas Pangeran Luih[28]

Hikayat Sang Bima memperluas konsep ini bahwa bukan hanya 3 kerajaan tapi ada 5 kerajaan saling berkerabat sesuai Pandawa lima. Menurut Hikayat Sang Bima, Maharaja Pandu Dewata leluhur dari wangsa yang menurunkan 5 kerajaan yaitu wangsa yang menurunkan raja-raja Banjar (Sang Dewa), wangsa yang menurunkan raja-raja Bima (Sang Bima), raja-raja Bali (Sang Kuala), raja-raja Dompu (Darmawangsa), raja-raja Gowa (Sang Rajuna) yang merupakan lima bersaudara putera-putera dari Maharaja Pandu Dewata.[29][30] Piagam Kedatuan Gangga (Lombok Utara) memuat silsilah yang mirip.

Templat:Family tree

Jalur silsilah Datu Taliwang

}}

}}

♂ Ncuhi Doro WoniPanduMaharaja Pandu Dewata[31][32]
Telu Datu Besanakan
(versi Sasak)
Deneq Mas Pangeran[28]
♀ isteri
(versi Dompu)
Raja di Bolo
(versi Dompu)
(Bima WangsaSang Bima)
♂ Ncuhi Dara
(ayah angkat Indra Zambrut)
(Mas Kerta Jala)
(Arjuna WangsaSang Rajuna)
♂ Karaeng Bayo
RAJA GOWA I
♀ Tumanurung Bainea (±1300)
(Mas Tunggul Nala)
(Yudhishthira Wangsa ♂ Sang Aji Darmawangsa)
(Betara Mas Indra Sakti)
(Nakula WangsaSang Kuala)
Sadewa Wangsa
(♂ Sang Dewa[33])
♂ ...Saudagar Mangkubumi
(Jantam)
♀ Raja di Donggo
(Anak keempat)
RAJA DOMPU I
♂ Maharaja Indra Kemala Dewa Batara Dompu
(Anak sulung)
RAJA BIMA I
Maharaja Indra Zambrut(Anak kedua, versi Dompu)[34]
♂ Raja di Sumbawa
(Anak ketiga)
RAJA GOWA II
♂ Tumassalangga Barayang
♂ Sultan Iskandar♀ Dewi Sekar Gading
(Sari Manguntu)[35]
RAJA NEGARA DIPA
♂ Ampu Djatmaka
Maharaja di Candi[36][37]
Raja-raja DompuRAJA BIMA II
Batara Bima
RAJA GOWA III
♂ I Puang Loe Lembang
Puteri Junjung Buih♂ Maharaja Surya Nata 01
(reinkarnasi Bambang Sukmaraga)
Lambung Mangkurat
(Ratu Kuripan)
♀ Dayang Diparaja
RAJA BIMA III
Dewa dalam Bata Parapanti
(Batara Sang Loka)
RAJA GOWA IV
♂ I Tuniata Banri
♂ Maharaja Surya Gangga Wangsa♀ Putri Huripan
RAJA BIMA IV
♂ Batara Sang Bima
RAJA GOWA V
♂ Karampang ri Gowa
♂ Raden Surya Wangsa♀ Putri Kalarang
RAJA BIMA V
Dewa dalam Bata Ncandi
(Batara Mitar Indra Warta)
RAJA GOWA VI
♂ Tunatangka'/Tunarangka' Lopi
♂ Maharaja Carang Laleyan♀ Putri Kalungsu
RAJA BIMA VIII
Dewa yang Nyata di Saruhu
(Maharaja Indra Kemala)
RAJA BIMA VII
♀ Ratna Lela
RAJA BIMA VI
Maharaja Nggampo Jawa
RAJA TALLO I
Karaeng Loe ri Sero/Tuniawanga Raja/Ma'gau Tallo ke-1 +/- 1450
RAJA GOWA VII
Batara Gowa Tuniawanga ri Parallakkenna
♂ Maharaja Sari Kaburungan
Raden Sekar Sungsang
RAJA BIMA VIX
Dewa dalam Bata Lambu
(Batara Bima Indra Loka)
Tidak ada keturunanRAJA TALLO II
♂ I Same ri Liukkang Daeng Marewa, Karaeng Pasi, Tunilabu ri Suriwa Raja Tallo II +/- 15xx-1511
RAJA GOWA IX
♂ Daeng Matanre Karaeng Tumapa'risi' Kallonna
RAJA GOWA VIII
♂ Pakere Tau Tunijallo ri Passukki
♂ Raden Bangawan♂ Maharaja Sukarama
RAJA BIMA X
Dewa dalam Bata Bou
(Maharaja Bima Indera Seri)
RAJA TALLO III
♂ I Mangayaoang Berang Daeng Parani Karaeng Pasi' Tunipasuru ri Lello Raja Tallo ke-3 (Perdana Menteri/Tuma'bicara Butta Gowa ke-1)
RAJA GOWA X
♂ I Manriwagau Daeng Bonto Karaeng Lakiyung Tunipalangga Ulaweng
♂ Raden Mantri Alu♀ Putri Galuh♂ Raden Mambang
Pangeran Jayadewa
RAJA BIMA XIII
MANGKUBUMI BIMA I
Raja Tureli Nggampo
♂ Rumata Sangaji Ma Wa'a Bilmana
RAJA BIMA XII
Sangaji Ma Wa'a Inda Mbojo
RAJA BIMA XI
Mawa'a Paju Longge
RAJA GOWA XI
♂ I Tajibarani
Daeng Marompa
Karaeng Data Tunibatta
♂ Mambora ba Londe, Sangaji DompuRAJA BIMA XIV
Sangaji Manggampo Donggo
♂ Ma Wa'a Inda Dompu♂ SULTAN BANJAR I
m. 1520-1546
Sultan Suryanullah
Sultan Suriansyah dari Banjar
MANGKUBUMI BIMA II
Rumata Tureli Nggampo
♂ Makapiri Solo
(Yang Menjelajahi Solor)
(La Mbila)
Rato DaraRAJA TALLO IV
♂ I Mappatakangkangtana
Daeng Padulu'
Karaeng Pattingalloang
Karaeng ri Mandalle
Tumamenang ri Makkoayang Raja Tallo ke-4
RAJA TALLO V
♀ I Sambo
Daeng Niasseng
Karaeng Pattingalloang
Karaeng Bainea
RAJA GOWA XII
♂ I Manggorai
Daeng Mammeta
Karaeng Bontolangkasa
Tunijallo' (1565-1590)
RAJA BIMA XV
Rumata Sangaji
♂ Mawa'a Ndapa
♂ Tuan Khatib BanunSULTAN BANJAR II
♂ Sultan Rahmatullah
♂ Pangeran di Laut
MANGKUBUMI BIMA III
♂ Rato Mambora Ba Cihu Lambahi
(Ma Ama Lima Dai)
Mambora Bacihuru Bahi
SULTAN TERNATE
♂ Sultan Said ud-din Barakat Shah
RAJA TALLO VII
♂ I Mallingkaang
Daeng Nyonri
Karaeng Matoaya Raja Tallo ke-7
RAJA GOWA XIII (1593)
♂ I Tepukaraeng
Daeng Parabbung
Tunipasulu
RAJA GOWA XIV
♂ I Mangnga'rangi
Daeng Manrabbia
Sultan Alauddin Tuminanga ri Gaukanna
RAJA BIMA XVI
♂ Mantau Asi Sawo
(Yang punya istana Sawo)
♀ Nyai Ratu ....SULTAN BANJAR III
m. 1570-1595
♂ Sultan Hidayatullah 01
♀ Putri Nur Alam
MANGKUBUMI BIMA IV
Bumi Renda
Rato Manuru Suntu
(La Mbila)
SULTAN TERNATE
♂ Mudaffar Syah I
RAJA TALLO IX
♂ I Mangadacinna
I Daeng Baqle
Karaeng Pattingalloang
Sultan Mahmud
Tumenanga ri Bontobiraeng
RAJA TALLO VIII
♂ I-Manginyarrang
Daeng Makkio
Karaeng Kanjilo
Sultan Abdul Jafar Muzaffar
SULTAN GOWA XV
♂ Sultan Malikussaid
(Tumamenang ri Papambatuna)
RAJA BIMA XXVII
SULTAN BIMA I
♂ Sultan Abdul Kahir
Rumata (Ma) Bata Wadu
♀ Putri Julak
(Ratu Agung)
SULTAN BANJAR IV
m. 1595-1642
♂ Sultan Mustain Billah
♂ Raden Subamanggala
Pangeran Mangkunagara
MANGKUBUMI BIMA V
♂ Mantau Dana Turi
(Yang punya tanah berpetak-petak)
SULTAN TERNATE
♂ Mandarsyah Sultan Ternate
Kaicil Kalamata♀ Karaëng-Panaïkang
Daëng-Nijá
(Daeng Niyak)[15]
Monarch SULTAN SUMBAWA
♂ Mas Pamayan
(Maas-tjiní)
♀ I Patimang
(Dg. Nisabbeng)
Karaëng-Bonto-djéné (I-Sani Daëng-Nisakkieng)
RAJA BIMA XXVIII
SULTAN BIMA II
♂ Sultan Abi'l Khair Sirajuddin
Mantau Uma Jati
(Yang punya rumah jati)
SULTAN BANJAR V
♂ Sultan Inayatullah
Ratoe Agoeng
Pangeran Dipati Toeha
♀ Putri Busu
(Ratu Hayu)
♂ Raden Timbakal
Pangeran Dipati Martasari
Si Jawa
MANGKUBUMI BIMA VI
Rato Bumi Luma Kae
Mambora ese Buton
(Yang mangkat di Buton)
Abdullah
SULTAN TERNATE
♂ Sultan Sibori
♀ Boki RuseSULTAN BANJAR VI
♂ Sultan Saidullah
Ratoe Anom
Raden Kasoema Alam
RAJA BIMA XXIX
SULTAN BIMA III
♂ Sultan Nuruddin Abu Bakar Ali Syah
Mawa'a Paju
♀ I Lo'mo'
Sietti-Aminah
Daengta Daeng Bau
Karaëng-Bonto-maténe
(Petta Bau Bone)
RAJA TALLO X
♂ I-Mappaiyo
Daeng Mannyauru'
Sultan Harun Al Rasyid
Tumenanga ri Lampana
Pangeran SingamartaPANGERAN TALIWANG
Raden Subangsa
DEWA BINI
♀ Dewa Mas Panghulu
Monarch SULTAN SUMBAWA
Mas Goa
(Maas-Gowa)
MANGKUBUMI BIMA VII
Jeneli Bolo
♂ Mantau Dana Timo
(Yang punya tanah timur)
SULTAN BANJAR VII
♂ Raden Bagus
(Sultan Amrullah Bagus Kasuma)
Tahlilullah
Sulthan Suria Angsa dari Banjar
(Soeria Angsa II)[38]
RAJA BIMA XXX
SULTAN BIMA IV
♂ Sultan Jamaluddin Inayat (Ali) Syah
Mawa'a Romo
♀ Siti Halimah
Daeng Tomi
Karaëng-Tanasanga
Monarch SULTAN SUMBAWA III
m. 1675-1705, + 1713
Mas Bantan
♀ Karaeng Bontowa
binti Karaeng Ballo.
MANGKUBUMI BIMA VIII
Ruma Bicara
Janeli RasanaE
♂ Abdul Ali
SULTAN BANJAR VIII
♂ Sultan Tahmidullah
Panembahan Tengah[39]
RAJA BIMA XXXI
SULTAN BIMA V
♂ Sulthan Hasanuddin Muhammad Ali Syah
Rumata Mantau Bata Baharu
(Mabata Bo'u)
♀ Dewa Iya
Datu Balasao
Datu Bini Tenga
(Karaeng Bonto Pa'ja)
♂ Datu Budi♂ To Aggamette Ponggawa Bone
(bin To Ancalo bin La Maddaremmeng Arungpone)
♀ I Rakkia Karaeng Kanjenne Addatuang Sidenreng VI Arung Berru VII (m. 1720 - 1740)Monarch SULTAN SUMBAWA IV
M.1705
Amas Madina
DATU JEREWEH
♂ Dewa Maja Jerewe
Mas Palembang
Karaë-Bonto-djéné
MANGKUBUMI BIMA IX
Ruma Bicara
♂ Mangge Maci
(Asem Manis)
Ismail
MANGKUBUMI BIMA X
Ruma Bicara
♂ Nanga Lere
(Kali yang diarahkan)
Muhyiddin
MANGKUBUMI BIMA XI
Ruma Bicara
♂ Mambora ese Reo
(Yang mangkat di Reo)
Abdullah
♂ Datu Arya
(Gusti Arya)
RAJA BIMA XXXII
SULTAN BIMA VI
♂ Al-Sulthan Alauddin Muhammad Syah
Rumata Manuru Daha
(Muslimin)
♂ Datu Dollah♂ Datu SepeRAJA XVII
ADATUANG SIDENRENG VII m. 1740 - 1760
♂ Taranatie
RAJA GOWA 23
♂ I-Mappaseeppé
Daëng-Mamaro
Opu Mangnguluang
Karaëng-Bonto-lângkasá 06
Monarch SULTAN SUMBAWA VII m. 1759-1762
♂ Dewa Masmawa Sultanah Siti Aisyah
Monarch SULTAN SUMBAWA VI m. 1731–1759
♂ Dewa Masmawa Muhammad Kaharuddin I
SULTAN BANJAR IX.a.
(m. 1730-1734)
♂ Sultan Hamidullah dari Banjar
Panembahan Kuning
SULTAN BANJAR IX.b.
(m. 1734-1759/67)
♂ Sultan Tamjidillah I
Panembahan Badarul Alam
DEWA BINI
♀ Siti Khadijah
Datu Bonto Paja
Karaeng Bonto Masugi[40]
Monarch SULTAN SUMBAWA IX m. 1762-1765
♂ Dewa Masmawa Sultan Muhammad Jalaluddin Syah II
Pangeran Anom Mangku Ningrat
(Gusti Mesir Abdurrahman)
Dewa Pangeran.[20]
RAJA BIMA XXXIV
SULTANAH BIMA VIII
♀ Kamalat Syah
(Bumi Partiga)
Makalosa Weki Ndai
(Rante Patola Sietti Rabi'ah)
♂ Lalu Mustanderman Datu Bejing
Datu Alas
Monarch SULTAN SUMBAWA VIII
♂ Dewa Masmawa Sultan Lalu Onye Datu Ungkap Sermin
Monarch DATU SERAN
SULTAN SUMBAWA XI m. 1777-1791.
♂ Dewa Masmawa Sultan Harunurrasyid II
RAJA BIMA XXXIII
SULTAN BIMA VII
♂ Al-Sulthan Abdul Kadim (Sri Nawa) Muhammad Syah Zillullah fi al-'Alam
Rumata Mawa'a Taho
♂ I Lotting
Shalahuddin
Daeng Marakka
Tumalompoa Ri Data'
MANGKUBUMI BIMA XII
Raja Bicara[41]
(Raja Tureli Donggo)
Abdul Nabi
Mawa'a Kadi
♂ Muhammad Anwar
♀ Datu Siti Aisyah
(Datu Ijo binti Datuk Nga)
Putri Banjar
♀ Putri Sarah
Monarch SULTAN SUMBAWA X
Dewa Masmawa Sultan Mahmud
Pangeran Mahmuddin
Dewa Pangeran
DATU TALIWANG
DEWA RIWABATANG
Dewa Mappaconga Mustafa
RAJA BIMA XXXV
SULTAN BIMA IX
♂ Sulthan Abdul Hamid
Rumata Mantau Asi Saninu
♂ I Tamparang
Daeng Taesa
Karaeng Ta Cilalang
MANGKUBUMI BIMA XIII
Ruma Bicara
♂ Muhammad Yakub
Ruma Ma Kapenta Wadu
♀ Lala Dendo binti Syahbandar Lalu AbdullahMonarch SULTAN SUMBAWA XIII m. 1795-1816
♂ Dewa Masmawa Sultan Muhammad Kaharuddin II
♀ Lala AmatollahPERMAISURI BIMA
♀ Siti Khadijah al-Kubra
Bumi Partiga
RAJA BIMA XXXVI
SULTAN BIMA X
m. 1818-1854
♂ Sulthan Ismail
Raja Mawa’a Alus
Rumata Mantau Dana Sigi
PERMAISURI SULTAN SUMBAWA
Dewa Maraja Bini
♀ Lala Rante Patolah
Monarch SULTAN SUMBAWA XV m. 1837-1883
♂ Dewa Masmawa Sultan Amaroe'llah
Monarch SULTAN SUMBAWA XIV m. 1836-1837
♂ Dewa Masmawa Sultan Lalu Mesir
Bumi Jara Mbojo
♂ Muhammad Khidir
La Bangkalan
(mantan Jeneli Woha)
RAJA BIMA XXXVII
SULTAN BIMA XI
♀ Sulthan Abdullah
Mawa’a Adil.[42]
PERMAISURI BIMA
♀ Datu BalasariRAJA MUDA SUMBAWA
♂ Datu Raja Muda Daeng Maskuncir
Maskuncir Datu Lolo Daeng Manassa
♂ Daeng Mesir
Datu Taliwang
♀ Daeng Pagela♂ Daeng Padusung
Datu Ape
♀ Daeng Ante
Datu Singasari
♂ Lalu Malarangang
Mele Sagiri
Dea Ranga Patit
♀ Lala Ico DaiMANGKUBUMI BIMA
♂ Muhammad Qurais bin Muhammad Hidir Raja Bicara Bima
RAJA BIMA XXXIX
SULTAN BIMA XIII
♂ Sultan Ibrahim
Ma Taho Parange
PERMAISURI BIMA
♀ Sitti Fatimah binti Lalu Yusuf Ruma Sakuru
RAJA BIMA XXXVIII
SULTAN BIMA XII
♂ Sultan Abdul Aziz
Mawa’a Sampela
♀ Datu Balasari♀ Daeng Ico DaiMonarch SULTAN SUMBAWA XVI m. 1882-1931
♂ Dewa Masmawa Sultan Muhammad Jalaluddinsyah III
(Mas Madina Daeng Raja Dewa)
Dewa Marhum
PERMAISURI SULTAN SUMBAWA
Dewa Maraja Bini
♀ Siti Maryam
Daeng Risompa
Datu Rotimu
♂ Muhammad Kaharuddin
Daeng Mappaconga
Datu Taliwang
MANGKUBUMI SUMBAWA
Datu Ranga
♂ Haji Abdullah
Daeng Intan Dewa
MANGKUBUMI SUMBAWA
Datu Qadhi
♂ Muhammad Yakub
Daeng Mesir
♀ Lala Embuk
Siti Fatimah
PERMAISURI BIMA
♀ Sitti Maryam
(binti Muhammad Qurais bin Muhammad Hidir Raja Bicara Bima)
RAJA BIMA XL
SULTAN BIMA XIV m. 1915-1951
♂ Sultan Muhammad Salahuddin
Ma Kakidi Agama
♀ Daeng Baoe
Datu Masugi
♀ Daeng Uyan
Datu Intan Burung
RAJA MUDA SUMBAWA
♂ Datu Raja Muda
Daeng Rilangi
♀ Daeng Uyan♀ Daeng Taniasanga
Datu Karaeng
♂ Daeng Marowa
Datu Medan
♀ Lala Mastampawan
(binti Lalu Makasau
bin Lalu Muhammad Saleh Dea Mele Patongai)
Monarch SULTAN SUMBAWA XVII m. 1931-1975)
♂ Dewa Masmawa Sultan Muhammad Kaharuddin III
(Datu Raja Muda Kaharuddin Daeng Manurung)
PERMAISURI SULTAN SUMBAWA
Dewa Maraja Bini
♀ Siti Khodijah
Ruma Pa'duka
Daeng Ante
♂ Andi Burhanuddin
Karaeng Pangkajene
♀ Andi Tenri Ampareng
Datu Sengngeng Pamanna Wajo
♂ Lalu Prabuanom Dea Radan Ambu♂ Lalu Muhammad Qodim♀ Lala Masakar
(Lala Akeng)
♀ Nindo Siti Rahayu
Daeng Risompa
SULTAN SUMBAWA XVIII m. 2011-sekarang
Monarch ♂ Dewa Masmawa Sultan Muhammad Kaharuddin IV
(Datu Raja Muda Daeng Muhammad Abdurrahman)
(Daeng Ewan)
(b. 5 April 1941)[43]
PERMAISURI SULTAN SUMBAWA
Dewa Maraja Bini
♀ Andi Bau Tenri Djadjah
(Datu Tenri)
(b. 23 Oktober 1946)[43]
♂ Agus Sentot Priyanto
Daeng Manassa Datu Patarai
♀ Daeng Sarrojini Naidu
Daeng Masugi Ratu Datu Batari Toja
♀ Daeng Nadya Indriana Hanoum
Daeng Risompa Datu Intan Ratu
♂ Raden Ali Permadiono Sumedi
Daeng Anggawasita Datu Batara Langi
♂ Raihan Omar Hasani Priyanto
Daeng Mas Madinah Datu Raja Muda
♂ Raindra Saadya Ramadhan Priyanto
Daeng Massir
♂ Rayaka Ali Kareem Priyanto
Daeng Manyurang
♀ Nadine Kemalasari Sumedi
Daeng Masrilangi

Kekerabatan dengan Kesultanan Banjar[sunting | sunting sumber]

Dewa Masmawa Sultan Muhammad Jalaluddinsyah III dan Raja-raja di Sumbawa menurut naskah Hikayat Raja-raja Banjar dan Kotawaringin dan Majelis Adat - Lembaga Adat Tanah Samawa (LATS) serta Bidang Kebudayaan - Dinas Pendidikan dan Kebudayaan Kabupaten Sumbawa, memiliki leluhur seorang bangsawan dari Kesultanan Banjar yang bernama Raden Subangsa bergelar Pangeran Taliwang yang memiliki seorang putra di Taliwang bernama Raden Mataram alias Amas Mattaram yang menjadi Datu Taliwang dan seorang putera lainnya di Sumbawa Besar bernama Raden Bantan (Dewa Mas Bantan) yang menjadi Sultan Sumbawa ke-3.[12][13][44][45][46][47][48][49][50][51][52][36][53][54][55][56]

Didahului oleh:
Amaroe'llah
Sultan Sumbawa
5 April 1886-1931
Diteruskan oleh:
Muhammad Kaharuddin III

Lihat pula[sunting | sunting sumber]

Rujukan[sunting | sunting sumber]

  1. ^ Overeenkomsten met inlandsche vorsten in den Oost-Indischen Archipel (dalam bahasa Belanda). 31. Landsdrukkerij. 1857. hlm. 17. 
  2. ^ "C. E. van Kesteren, R. A. van Sandick, J. E. de Meyier". Regeeringsalmanak voor Nederlandsch-Indie voor 1891. Batavia: Ter Lands-Drukkerij. 1891. hlm. 1417. 
  3. ^ "Landsdrukkerij". Regeeringsalmanak voor Nederlandsch-Indie voor 1898. Batavia: Ter Lands-Drukkerij. 1898. hlm. 440. 
  4. ^ "Landsdrukkerij". Regeeringsalmanak voor Nederlandsch-Indie voor 1910. Batavia: Ter Lands-Drukkerij. 1910. hlm. 319. 
  5. ^ "Landsdrukkerij". Regeeringsalmanak voor Nederlandsch-Indie voor 1914. Batavia: Ter Lands-Drukkerij. 1914. hlm. 265. 
  6. ^ "Landsdrukkerij". Regeeringsalmanak voor Nederlandsch-Indie voor 1917. Batavia: Ter Lands-Drukkerij. 1917. hlm. 270. 
  7. ^ "Landsdrukkerij". Regeeringsalmanak voor Nederlandsch-Indie voor 1931. Batavia: Ter Lands-Drukkerij. 1931. hlm. 867. 
  8. ^ a b "Ensiklopedia Kebudayaan Sumbawa, Sultan-sultan Sumbawa". Universitas Teknologi Sumbawa. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2019-05-18. Diakses tanggal 18 Mei 2019. 
  9. ^ Mantja, Lalu (1984). Sumbawa pada masa dulu: suatu tinjauan sejarah. Indonesia: Rinta. hlm. 154. 
  10. ^ Sejarah daerah Nusa Tenggara Barat. Indonesia: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan. 1988. hlm. 146. 
  11. ^ C. E. van Kesteren, R. A. van Sandick, J. E. de Meyier (1891). De Indische gids (dalam bahasa Belanda). 13 (edisi ke-2). J. H. de Bussy. hlm. 1417. 
  12. ^ a b c "Ensiklopedia Kebudayaan Sumbawa, Pemerintahan Sultan Bagian 1". Universitas Teknologi Sumbawa. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2019-05-18. Diakses tanggal 18 Mei 2019. 
  13. ^ a b c "Ensiklopedia Kebudayaan Sumbawa, Pemerintahan Sultan Bagian 2". Universitas Teknologi Sumbawa. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2019-05-18. Diakses tanggal 18 Mei 2019. 
  14. ^ Ben Cahoon. "Indonesian Traditional States II". WORLD STATESMEN.org. Diakses tanggal 3 Juni 2019. 
  15. ^ a b "Rulers in Asia (1683 – 1811): attachment to the Database of Diplomatic letters" (PDF). Arsip Nasional Republik Indonesia (dalam bahasa Inggris). hlm. 57. Diakses tanggal 2019-01-05.  Kesalahan pengutipan: Tanda <ref> tidak sah; nama "Ruler in Asia" didefinisikan berulang dengan isi berbeda
  16. ^ "Sejarah Kesultanan Sumbawa". Website Resmi Pemerintah Kabupaten Sumbawa. Diakses tanggal 2019-08-06. 
  17. ^ "Sambangi Taliwang, Raja Gowa Tallo Sebut Silsilah Taliwang-Gowa Tallo Punya Hubungan Erat". kabarntb.com. Diakses tanggal 2019-19-06. 
  18. ^ "Proyek Penelitian dan Pencatatan Kebudayaan Daerah". Sejarah Daerah Nusa Tenggara Barat. Direktorat Jenderal Kebudayaan. 1978. hlm. 54. 
  19. ^ Annabel Teh Gallop (2002). "Malay Seal Inscriptions: A Study in Islamic Epigraphy from Southeast Asia" (dalam bahasa Inggris). 3. University of London: 542. 
  20. ^ a b Bagian Proyek Pembinaan Permuseuman Nusa Tenggara Barat. Peninggalan sejarah dan kepurbakalaan Nusa Tenggara Barat. Indonesia: Direktorat Jenderal Kebudayaan. hlm. 126. 
  21. ^ "Pusat Penelitian Purbakala dan Peninggalan Nasional (Indonesia), Pusat Penelitian Arkeologi Nasional (Indonesia), Proyek Peningkatan Penelitian Arkeologi Jakarta (Indonesia)". Berita penelitian arkeologi, Masalah 11-14. Indonesia: Proyek Pelita Pengembangan Media Kebudayaan, Departemen Pendidikan & Kebudayaan. 1977. hlm. 10. 
  22. ^ "Landsdrukkerij". Regeeringsalmanak voor Nederlandsch-Indie voor 1905. Batavia: Ter Lands-Drukkerij. 1905. hlm. 291. 
  23. ^ Volksalmanak Melajoe (dalam bahasa Belanda). 13. 1921. hlm. 35. 
  24. ^ Ardhana, I Ketut (2005). Penataan Nusa Tenggara pada masa kolonial, 1915-1950. Indonesia. hlm. 110. 
  25. ^ Chambert-Loir, Henri (Juli 2004). Henri Chambert-Loir, ed. Kerajaan Bima dalam sastra dan sejarah (edisi ke-2). Jl. Palmerah Selatan No. 21, Jakarta 10270, Indonesia: (KPG) Kepustakaan Populer Gramedia. hlm. 121. ISBN 9799100119.  ISBN 978-979-9100-11-5
  26. ^ Susanto Zuhdi, Triana Wulandari (1 Januari 1997). Tawalinuddin Haris, ed. Kerajaan Tradisional di Indonesia : BIMA. Indonesia: Direktorat Jenderal Kebudayaan. hlm. 55. 
  27. ^ Stokvis, Anthony Marinus Hendrik Johan (1888). Manuel d'histoire, de généalogie et de chronologie de tous les états du globe, depuis les temps les plus reculés jusqu'à nos jours (dalam bahasa Prancis). 1. Brill. hlm. 390. 
  28. ^ a b Ubb, Ahmad (22 Agu 2013). Senjata Pusaka Bugis. Indonesia: Gramedia Pustaka Utama. hlm. 192. ISBN 9792277293.  ISBN 9789792277296
  29. ^ Kerajaan Bima dalam sastra dan sejarah. Kepustakaan Populer Gramedia. 2004. hlm. 121. ISBN 9799100119.  ISBN 978-979-9100-11-5
  30. ^ (Indonesia) Tajib, H. Abdullah (1995). Sejarah Bima Dana Mbojo. Jakarta: Harapan Masa PGRI. 
  31. ^ Chambert-Loir, Henri (2004). Kerajaan Bima dalam sastra dan sejarah. Kepustakaan Populer Gramedia. hlm. 121. ISBN 9799100119.  ISBN 978-979-9100-11-5
  32. ^ Tajib, H. Abdullah (1995). Sejarah Bima Dana Mbojo. Jakarta: Harapan Masa PGRI. 
  33. ^ Menurut Hikayat Kotawaringin-Banjar, Maharaja Suryanata trah Majapahit, namun menurut silsilah Sumbawa Maharaja Suryanata keturunan S.Iskandar
  34. ^ Rachmat Salahuddin, Sitti Maryam (1999). Henri Chambert-Loir, ed. Bo' Sangaji Kai: catatan kerajaan Bima. Indonesia: Ecole française d'Extrême-Orient : Yayasan Obor Indonesia. hlm. 56. ISBN 9794613398.  ISBN 9789794613399
  35. ^ https://web.archive.org/web/20140303172019/http://sinarbulannews.wordpress.com/2011/01/02/silsilah-keturunan-sultan-adam-al-wasikubillah-martapura-kerajaan-banjar/
  36. ^ a b Tijdschrift voor Nederlandsch Indië (1861). "Tijdschrift voor Nederlandsch Indië (Geschiedkundige aanteekcningen omtrent zuidelijk Borneo)". 23. Ter Lands-drukkerij: 199. 
  37. ^ Hoëvel, Wolter Robert (1861). Tijdschrift voor Nederlandsch Indië (dalam bahasa Belanda). 52. Ter Lands-drukkerij. hlm. 199. 
  38. ^ Schwaner, C. A. L. M. (1853). Borneo: Beschrijving van het stroomgebied van den Barito en reizen (dalam bahasa Belanda). 1. P.N. van Kampen. hlm. 51. 
  39. ^ De tijdspiegel (dalam bahasa Belanda). Fuhri. 1867. hlm. 165. 
  40. ^ https://www.geni.com/people/Karaeng-Bonto-Masugi/6000000073045486102
  41. ^ dilantik 8 Syawal 1219/10 januari 1805
  42. ^ Sejarah daerah Nusa Tenggara Barat, 1978. Indonesia: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan. 1978. hlm. 124. 
  43. ^ a b "Ensiklopedia Kebudayaan Sumbawa, Lahirnya Kesultanan Sumbawa". Universitas Teknologi Sumbawa. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2019-05-18. Diakses tanggal 18 Mei 2019. 
  44. ^ https://www.scribd.com/doc/190123982/Hikayat-Banjar
  45. ^ Ras, Johannes Jacobus (1968). Hikajat Bandjar: A study in Malay historiography (dalam bahasa Inggris). Bibliotheca Indonesica, Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (Netherlands), Martinus Nijhoff. 
  46. ^ Ras, Johannes Jacobus (1990). Hikayat Banjar (dalam bahasa Melayu). Diterjemahkan oleh Siti Hawa Salleh. Lot 1037, Mukim Perindustrian PKNS - Ampang/Hulu Kelang - Selangor Darul Ehsan, Malaysia: Percetakan Dewan Bahasa dan Pustaka. ISBN 9789836212405.  ISBN 983-62-1240-X
  47. ^ Rosyadi, Sri Mintosih, Soeloso, Proyek Penelitian dan Pengkajian Kebudayaan Nusantara (Indonesia) (1993). Hikayat Banjar dan Kotaringin. Indonesia: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, Direktorat Jenderal Kebudayaan, Direktorat Sejarah dan Nilai Tradisional, Bagian Proyek Penelitian dan Pengkajian Kebudayaan Nusantara. hlm. 139. 
  48. ^ (Belanda) Cense, Anton Abraham (1928). De kroniek van Bandjarmasin. C.A. Mees. hlm. 54. 
  49. ^ Ras, Johannes Jacobus (1968). Johannes Jacobus Ras, ed. Hikajat Bandjar: A Study in Malay Historiography (dalam bahasa Inggris). Martinus Nijhoff. 
  50. ^ Ras, Johannes Jacobus (1968). Bibliotheca Indonesica (dalam bahasa Inggris). 1. Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde. 
  51. ^ Rogayah A. Hamid, Etty Zalita Zakaria. Inti sari karya klasik (dalam bahasa Melayu). 1. Malaysia: Percetakan Dewan Bahasa dan Pustaka, Kementerian Pendidikan Malaysia. ISBN 9836295062.  ISBN 9789836295064
  52. ^ Majod, Ali (2004). Hikayat Banjar, Siri karya sastera klasik untuk remaja (dalam bahasa Melayu). Malaysia: Percetakan Dewan Bahasa dan Pustaka, Kementerian Pendidikan Malaysia. ISBN 9836280146.  ISBN 9789836280145
  53. ^ "Museum Negeri Lambung Mangkurat". Hikayat Banjar Volume 1 dari Seri penerbitan Museum Negeri Lambung Mangkurat. Indonesia: Museum Negeri Lambung Mangkurat. 1981. 
  54. ^ Tijdschrift voor Nederlandsch Indië (1861). "Tijdschrift voor Nederlandsch Indië (Geschiedkundige aanteekcningen omtrent zuidelijk Borneo)". 51. Ter Lands-drukkerij: 199. 
  55. ^ Tijdschrift voor Nederlandsch Indië (1861). "Tijdschrift voor Nederlandsch Indië (Geschiedkundige aanteekcningen omtrent zuidelijk Borneo)". 51. Becht: 199. 
  56. ^ Hoëvel, Wolter Robert (1861). "Wolter Robert Hoëvel". Tijdschrift voor Nederlandsch Indië (dalam bahasa Belanda). 23. Ter Lands-drukkerij. hlm. 199. 

Pranala luar[sunting | sunting sumber]