Erbium

Dari Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas
(Dialihkan dari Er (elemen))
Erbium,  68Er
Erbium-crop.jpg
Sampel erbium
Erbium spectrum visible.png
Garis spektrum erbium
Sifat umum
Nama, lambangerbium, Er
Pengucapan
  • /èrbium/[1]
  • /êrbium/
Penampilanputih keperakan
Erbium dalam tabel periodik
Hidrogen (diatomic nonmetal)
Helium (noble gas)
Litium (alkali metal)
Berilium (alkaline earth metal)
Boron (metalloid)
Karbon (polyatomic nonmetal)
Nitrogen (diatomic nonmetal)
Oksigen (diatomic nonmetal)
Fluorin (diatomic nonmetal)
Neon (noble gas)
Natrium (alkali metal)
Magnesium (alkaline earth metal)
Aluminium (post-transition metal)
Silikon (metalloid)
Fosforus (polyatomic nonmetal)
Belerang (polyatomic nonmetal)
Klorin (diatomic nonmetal)
Argon (noble gas)
Kalium (alkali metal)
Kalsium (alkaline earth metal)
Skandium (transition metal)
Titanium (transition metal)
Vanadium (transition metal)
Kromium (transition metal)
Mangan (transition metal)
Besi (transition metal)
Kobalt (transition metal)
Nikel (transition metal)
Tembaga (transition metal)
Seng (transition metal)
Galium (post-transition metal)
Germanium (metalloid)
Arsen (metalloid)
Selenium (polyatomic nonmetal)
Bromin (diatomic nonmetal)
Kripton (noble gas)
Rubidium (alkali metal)
Stronsium (alkaline earth metal)
Itrium (transition metal)
Zirkonium (transition metal)
Niobium (transition metal)
Molibdenum (transition metal)
Teknesium (transition metal)
Rutenium (transition metal)
Rodium (transition metal)
Paladium (transition metal)
Perak (transition metal)
Kadmium (transition metal)
Indium (post-transition metal)
Timah (post-transition metal)
Antimon (metalloid)
Telurium (metalloid)
Iodin (diatomic nonmetal)
Xenon (noble gas)
Sesium (alkali metal)
Barium (alkaline earth metal)
Lantanum (lanthanide)
Serium (lanthanide)
Praseodimium (lanthanide)
Neodimium (lanthanide)
Prometium (lanthanide)
Samarium (lanthanide)
Europium (lanthanide)
Gadolinium (lanthanide)
Terbium (lanthanide)
Disprosium (lanthanide)
Holmium (lanthanide)
Erbium (lanthanide)
Tulium (lanthanide)
Iterbium (lanthanide)
Lutesium (lanthanide)
Hafnium (transition metal)
Tantalum (transition metal)
Wolfram (transition metal)
Renium (transition metal)
Osmium (transition metal)
Iridium (transition metal)
Platina (transition metal)
Emas (transition metal)
Raksa (transition metal)
Talium (post-transition metal)
Timbal (post-transition metal)
Bismut (post-transition metal)
Polonium (post-transition metal)
Astatin (metalloid)
Radon (noble gas)
Fransium (alkali metal)
Radium (alkaline earth metal)
Aktinium (actinide)
Torium (actinide)
Protaktinium (actinide)
Uranium (actinide)
Neptunium (actinide)
Plutonium (actinide)
Amerisium (actinide)
Kurium (actinide)
Berkelium (actinide)
Kalifornium (actinide)
Einsteinium (actinide)
Fermium (actinide)
Mendelevium (actinide)
Nobelium (actinide)
Lawrensium (actinide)
Ruterfordium (transition metal)
Dubnium (transition metal)
Seaborgium (transition metal)
Bohrium (transition metal)
Hasium (transition metal)
Meitnerium (unknown chemical properties)
Darmstadtium (unknown chemical properties)
Roentgenium (unknown chemical properties)
Kopernisium (transition metal)
Nihonium (unknown chemical properties)
Flerovium (post-transition metal)
Moskovium (unknown chemical properties)
Livermorium (unknown chemical properties)
Tenesin (unknown chemical properties)
Oganeson (unknown chemical properties)


Er

Fm
holmiumerbiumtulium
Nomor atom (Z)68
Golongangolongan n/a
Periodeperiode 6
Blokblok-f
Kategori unsur  lantanida
Berat atom standar (Ar)
  • 167,259±0,003
  • 167,26±0,01 (diringkas)
Konfigurasi elektron[Xe] 4f12 6s2
Elektron per kelopak2, 8, 18, 30, 8, 2
Sifat fisik
Fase pada STS (0 °C dan 101,325 kPa)padat
Titik lebur1802 K ​(1529 °C, ​2784 °F)
Titik didih3141 K ​(2868 °C, ​5194 °F)
Kepadatan mendekati s.k.9,066 g/cm3
saat cair, pada t.l.8,86 g/cm3
Kalor peleburan19,90 kJ/mol
Kalor penguapan280 kJ/mol
Kapasitas kalor molar28,12 J/(mol·K)
Tekanan uap
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
pada T (K) 1504 1663 (1885) (2163) (2552) (3132)
Sifat atom
Bilangan oksidasi0,[2] +1, +2, +3 (oksida basa)
ElektronegativitasSkala Pauling: 1,24
Energi ionisasike-1: 589,3 kJ/mol
ke-2: 1150 kJ/mol
ke-3: 2194 kJ/mol
Jari-jari atomempiris: 176 pm
Jari-jari kovalen189±6 pm
Lain-lain
Kelimpahan alamiprimordial
Struktur kristalsusunan padat heksagon (hcp)
Struktur kristal Hexagonal close packed untuk erbium
Kecepatan suara batang ringan2830 m/s (suhu 20 °C)
Ekspansi kalorpoli: 12,2 µm/(m·K) (s.k.)
Konduktivitas termal14,5 W/(m·K)
Resistivitas listrikpoli: 0,860 µΩ·m (s.k.)
Arah magnetparamagnetik pada suhu 300 K
Suseptibilitas magnetik molar+44.300,00×10−6 cm3/mol[3]
Modulus Young69,9 GPa
Modulus Shear28,3 GPa
Modulus Bulk44,4 GPa
Rasio Poisson0,237
Skala Vickers430–700 MPa
Skala Brinell600–1070 MPa
Nomor CAS7440-52-0
Sejarah
Penamaandari Ytterby (Swedia), di mana ia ditambang
PenemuanCarl G. Mosander (1843)
Isotop erbium yang utama
Iso­top Kelim­pahan Waktu paruh (t1/2) Mode peluruhan Pro­duk
160Er sintetis 28,58 jam ε 160Ho
162Er 0,139% stabil
164Er 1,601% stabil
165Er sintetis 10,36 jam ε 165Ho
166Er 33,503% stabil
167Er 22,869% stabil
168Er 26,978% stabil
169Er sintetis 9,4 hri β 169Tm
170Er 14,910% stabil
171Er sintetis 7,516 jam β 171Tm
172Er sintetis 49,3 jam β 172Tm
| referensi | di Wikidata

Erbium adalah suatu unsur kimia dalam tabel periodik yang memiliki lambang Er dan nomor atom 68. Sampel murni pertama dari elemen ini diambil pada tahun 1934 oleh Wilhelm Klemm dan Heinrich Bommer. Mereka mendapatkan sampel murninya dengan cara memanaskan Erbium Klorida (ErCl3) dengan kalium.[4] Sekarang, erbium umumnya didapatkan dengan metode pertuakaran ion antara mineral Xenotim (YPO4) dan Euksenit ((Y, Ca, Er, La, Ce, U, Th)(Nb, Ta, Ti)2O6).

Kegunaan[sunting | sunting sumber]

Logam halus ini, jika dicampur dengan oksigen (menjadi erbium oksida), dapat digunakan untuk kaca penyerap inframerah, yang biasa digunakan untuk helm yang umum digunakan oleh ahli las untuk melindungi mata.[4]

Sejarah[sunting | sunting sumber]

Pada tahun 1843, Carl Gustaf Mosander, ahli kimia dari swedia, memisahkan mineral yang bernama gadolinit ((Ce, La, Nd, Y)2FeBe2Si2O10) menjadi 3 elemen yang dia namakan yttria, erbia dan terbia. Mineral ini dtemukan di tambang di dekat desa yang bernama Yttterby. Karena erbia dan terbia memiliki sifat-sifat yang hampir sama, para ilmuwan pada saat itu sering bingung membedakan erbia dan terbia. Maka, pada 1877, nama dari kedua elemen itu ditukar. Apa yang disebut erbia oleh Mosander menjadi terbia, dan sebaliknya. Dari 2 elemen itu, Mosander menemukan 2 elemen, yaitu Terbium dan Erbium.[5]

Referensi[sunting | sunting sumber]

  1. ^ "Hasil Pencarian". KBBI Daring. Diakses tanggal 17 Juli 2022. 
  2. ^ Yttrium and all lanthanides except Ce and Pm have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides". Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017.  and Arnold, Polly L.; Petrukhina, Marina A.; Bochenkov, Vladimir E.; Shabatina, Tatyana I.; Zagorskii, Vyacheslav V.; Cloke (2003-12-15). "Arene complexation of Sm, Eu, Tm and Yb atoms: a variable temperature spectroscopic investigation". Journal of Organometallic Chemistry. 688 (1–2): 49–55. doi:10.1016/j.jorganchem.2003.08.028. 
  3. ^ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. hlm. E110. ISBN 0-8493-0464-4. 
  4. ^ a b "Erbium - Element information, properties and uses | Periodic Table". www.rsc.org. Diakses tanggal 2020-12-16. 
  5. ^ "It's Elemental - The Element Erbium". education.jlab.org. Diakses tanggal 2020-12-16.